İsmâil Hâmi Danişmend

12 Nisan 2008 23:30 tsi

Hayâtını ilme vakfeden ve değişik araştırmaları ile günümüze ışık tutan Danişmend, 12 Nisan 1967’de İstanbul’da vefât etti.

Değerli bir müverrih olan ve aynı zamanda Türk Dili husûsundaki araştırmalarıyla tanınan İsmâil Hâmi Danişmend, 1899 senesinde Merzifon’da doğdu.Anadolu Danişmendli Beyliğini kuran Melik Danişmend neslindendir.Babası Cebel-i Garbî mutasarrıfı Emir Mehmed Kamil Bey ile annesinin adı Melek Hanım'dır.

İlk ve orta tahsilini özel olarak yapan İsmail Hami, Şam İdadisinin son sınıfına imtihanla girerek bu okulu bitirdi. İstanbul'a gelip Mülkiye (Siyasi Bilgiler Yüksek Okulu) Mektebine kaydoldu ve 1912 yılında burayı bitirdi. Okulu bitirince Fransa'ya gittiyse de burada fazla kalmayıp yurda döndü ve Hariciye Nezaretine katip olarak girdi. Mizac ve yetişme tarzı olarak memuriyeti benimsemediğinden öğretmenliği tercih etti. Aynı senenin Aralık ayında Maliye Yüksek Mektebinde tarih öğretmeni olarak işe başladı.

İstanbul Mâliye Mektebi – Edebiyât Fakültesi ile Mülkiye Mektebi’nde Dinler Târihi ve Siyâsî Târih dersleri verdi. 1914'te Bağdat Hukuk Mektebi Müdürlüğüne gönderildi. Bu vazifede, Birinci Dünya Harbinde Bağdat'ın İngilizlerce işgaline kadar kaldı.

Memleketin yabancı devletler tarafından işgal edildiği 1919 yılında kendi imkanları ile Memleket Gazetesi'ni çıkardı. Baskılar neticesinde dört ay sonra gazetesi kapanan İsmail Hami, Sivas Kongresine İstanbul Temsilcisi olarak katıldı. Kongre devamınca Genel Sekreterlik ve Kongre İstihbarat Şubesi Şefliği vazifesinin yanısıra ilk defa kongre sırasında çıkan İrade-i Milliye Gazetesi'nin baş yazarlığını da yaptı. İstiklal Harbinin zaferle sona ermesinden sonra resmi vazife ve siyasetten tamamen çekildi.

Kendini tamâmıyla Türk ve İslâm Târihi araştırmalarına verdi. Çalışmalarını otuzdan fazla kitapta topladı. Hayâtını ilme vakfeden ve değişik araştırmaları ile günümüze ışık tutan Danişmend,Fransızca, Arapça, Farsçayı çok iyi bilir, Almanca, Latince ve Sümerceyi okuyup anlardı.12 Nisan 1967'de kalp yetmezliğinden vefat etti.

Türk-İslâm Târihi’ne ait bir çok eseri bulunan Danişmend’in; Türkçe-Osmanlıca-Fransızca Lügat, Destan ve Dîvan Edebiyâtı’nda İstanbul Sevgisi, Türkçe Resimli Büyük Dil Klavuzu adlı eserleri lisânımız husûsundaki mühim çalışmalarıdır.

Diğer eserlerinden bâzıları şunlardır:

İzahlı Osmanlı Târihi Kronolojisi, Türkler ve Müslümanlık, Îzahlı İslâm Târihi Kronolojisi, Garb Menbâlarına Göre Garb Medeniyetinin Menbâı Olan İslâm Medeniyeti, Garb Menbâlarına Göre Eski Türk Seciye ve Ahlâkı, Garb Menbâlarına Göre Eski Türk Demokrasisi, İstanbul Fethinin İnsânî ve Medenî Kıymeti, 31 Mart Vak’ası

Mustafa Kemal, Sivas Kongresi delegeleri ile birlikte

İçlerinde İsmail Hami Bey'inde bulunduğu Sivas Kongresi delegasyonu

Bu haber 492 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.