En Sıcak Konular
COP25 SONA ERDİ: İKLİM ADALETİ GÖRMEZDEN GELİNDİ
16 Aralık 2019 12:14 tsi
2 Aralık’ta başlayan ve planlanandan iki gün gecikmeyle ancak 15 Aralık Pazar günü tamamlanan COP25, birçok uzmana göre, iklim krizine cevap verme konusundaki beklentileri karşılayamadı.
COP25 Sona Erdi: İklim Adaleti Görmezden Gelindi, Zirve Beklentileri Karşılamadı
2 Aralık’ta başlayan ve planlanandan iki gün gecikmeyle ancak 15 Aralık Pazar günü tamamlanan COP25, birçok uzmana göre, iklim krizine cevap verme konusundaki beklentileri karşılayamadı. 2019 yılında ardı ardına açıklanan IPCC raporları (, Arazi Raporu, Değişen İklimde Okyanuslar ve Kriyosfer Raporu) ve çok sayıda uzman kuruluşun ortaya koyduğu açık kanıtlara, Greta Thunberg’in başlattığı ve dünyanın dört bir yanında düzenlenen küresel protestolara ve şiddetlenerek artan iklim etkilerine rağmen, müzakereler, ülkelerin kırmızı çizgilerinin mağduru oldu.
Zirvede gözlemci olarak bulunan sivil toplum kuruluşları, başta ABD, Brezilya, Avustralya ve Suudi Arabistan olmak üzere bazı G20 ülkelerini bu durumdan sorumlu tutuyor. STK temsilcileri, özellikle Paris'ten çekilme kararı veren ABD'nin zirvede işleri zorlaştırması ve COP25'in daha güçlü mesajlar vermesini önlemesine tepki gösterdiler.
Kanada, Japonya, Çin ve Hindistan gibi dünyanın önde gelen ekonomileri de, iklim krizinin vurduğu yoksul ülkeleri desteklemek ve 2020 yılında küresel kolektif iklim eylemini güçlendirmek konusundaki beklentilere ve taleplere karşı kayıtsız kalmakla suçlanıyor.
Avrupa Birliği (AB) ise gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında köprü olma rolünü üstlenmeye çalıştı. Yine de AB, Küçük Ada Devletleri, Afrika ve Latin Amerika ülkeleri, bu zorlu müzakerelerde, başta 2020’de iklim eylemlerini güçlendirme konusu olmak üzere birçok konuda, Paris Anlaşması'nın bütünlüğünü korumayı başardı.
Anlaşmaya taraf olan ülkeleri Glasgow'da düzenlenecek COP26’da zorlu müzakereler bekliyor. Gelecek sene müzakerelerin başkanlığını yürütecek Birleşik Krallık ile AB’yi , Paris Anlaşması’nın hedefleri ile mevcut emisyonlar arasındaki açığı kapatma konusunda yoğun bir gündem bekliyor. Ülkelerin, anlaşmaya göre 2020 yılında daha önce anlaşma onaylanırken verdikleri iklim hedeflerini (Ulusal Katkı Beyanı - NDC) yenilemeleri gerekiyor.
Müzakere Masası:
Ülkelerin önünde dört temel konu bulunuyordu. Şimdi irve’nin ardından bu konularda alınan kararlara bakalım.
2020 İklim Eylemleri
Karar, mevcut iklim eylemleri ile Paris Anlaşması'nın hedeflerine ulaşmak için gerekli olan emisyon azaltımı arasındaki büyük farkın kapatılmasına ve 2020 yılında, tüm tarafların mümkün olan en yüksek azaltım ve adaptasyon hedeflerini ortaya koymalarının aciliyetine vurgu yapıyor.
Karbon Piyasaları
Ülkeler karbon piyasaları konusunda bir anlaşmaya varamadı ve bu konudaki karar bir sonraki iklim zirvesine bırakıldı. Müzakerelerin son saatlerinde, anlaşmanın çevresel bütünlüğünü korumak ve çifte sayım (double counting) sorununun önüne geçmek için 30'dan fazla ülke “San Jose Principles” adlı belgeyi yayımladı.
Kayıp ve Zarar
Kayıp ve zarar konusundaki çalışmaları yönetmek için de Santiago Ağı kuruldu. Ancak metin, uzmanlara göre bir önceki metinden daha zayıf.
Kayıp ve zarara vurgu yapan bölüm, giriş metninden çıkarıldı. Karar, uluslararası kurumların kayıp ve zarar konusundaki çabaları desteklemesi gerektiğine vurgu yapıyor. Gelişmiş ülkelerin bu konuda gelişmekte olan ülkelere verdiği desteği artırmalarının önemi metinde vurgulanırken, Yeşil İklim Fonu (GCF) yönetimini kayıp ve zararın önlenmesine verdiği desteği devam ettirmeye ve Varşova Kayıp-Zarar Mekanizması’nın stratejik çalışma gruplarının sonuçlarını göz önünde bulundurmaya davet ediyor. Kayıp ve zarar konusunun finansmanı tartışmaları ise GCF yönetimine bırakılıyor.
Okyanuslar ve Karasal Ekosistem
Okyanuslar ve karasal ekosistem üzerindeki iklim etkileri için yeni bir Birleşmiş Milletler çalışması başlatılıyor. Bu çalışma süreci, azaltım ve adaptasyon eylemini güçlendirmeyi amaçlıyor. Özellikle karasal ekosistemlerinin adaptasyonu konusuna yoğunlaşılacak.
Alınan ve alınamayan kararlarla birlikte 2020 yılı, iklim eylemi açısından oldukça kritik bir dönemeç haline geldi. Avrupa'nın Yeşil Düzen Belgesi ve 2050'de ilk iklim nötr kıta olma hedefi ile 2020 yılında planlarını yenileyeceğini taahhüt eden 70’ten fazla ülke, Madrid’de başarılamayanın Glasgow'da, COP26’da başarılabilmesi açısından elimizde kalanlar…
COP25’te alınan tüm kararları bu linkte bulabilirsiniz: https://unfccc.int/decisions
Sivil Toplum ve Özel Sektör Temsilcilerinin COP25 Değerlendirmeleri:
“Bazı Ülkeler, Paris Anlaşması’nı İşlemez Hale Getirmeye Uğraşıyor”
Dr. Ümit Şahin - İstanbul Politikalar Merkezi
“Madrid’de Şili hükümetinin başkanlığında yapılan ’İddialı Hedefler COP’u’ iddialı hedeflerden söz bile edilmeden kapatıldı. Bu sene üzerinde anlaşılması beklenen az sayıda konu, anlaşmazlıklar büyüyerek seneye devrediliyor. Özellikle, Brezilya ve Avustralya’nın başını çektiği bir grup ülke, Kyoto Sözleşmesi’ndeki karbon kredilerini yeni rejime taşımaya çalışarak, Paris Anlaşması’nı işlemez hale getirmek için her şeyi yapmaya devam ediyorlar. Şili Başkanlığı başta olmak üzere tüm liderler, iklim eylemi isteyen çocukların ve gençlerin zirveden hayal kırıkları ile ayrılmasına sebep oluyor. Türkiye için de durum farklı değil. Delegasyon, 25 yıldır devam ettirdiğimiz pozisyonu hiç değiştirmeden evine dönüyor. Paris Anlaşması, Türkiye olmadan uygulanmaya başlayacak. Tek iyi haber, giderek büyüyen küresel iklim hareketi. Çocukların ileriye taşıdığı bu hareketi dikkatle izlememiz ve desteklememiz gerekiyor. 2020 yılı, iklim krizini önlemek için daha çok mücadele edeceğimiz çetin bir yıl olacak.”
“Hepimizi Tehlikeye Atıyorlar”
Mohamed Adow, Power Shift Africa Direktörü
“Gelecek yıl, ülkelerin yeni ve geliştirilmiş iklim planlarını taahhüt ettiklerini görmemiz lazım. Bu düzenli gözden geçirme ve mekanizma, karbon emisyonlarını düşürmek için Paris Anlaşması’nın etkili bir araç haline gelmesini sağlayabilir ancak ülkeler ayak sürüyorlar ve hepimizi tehlikeye atıyorlar. Gelecek yıl yeni iklim planlarını sunmakta istekli ülkelerin oluşturduğu bir koalisyon kurmak için, zengin ülkeler 2020 öncesi taahhütlerini yerine getirmeliler ki böylece, fakir ülkeler yeni emisyon azaltım vaatlerini açıklamaya yönelsinler.”
“Hükümetler, İş Dünyasına Sıfır Karbona Geçiş için Güven Vermeliler”
Paul Simpson, Karbon Saydamlık Projesi CEO’su
“Geçtiğimiz hafta 177 şirket, 1,5 dereceyle uyumlu iklim temelli emisyon azaltım hedeflerini açıkladılar. Bu en geç 2050’de net sıfır emisyon anlamına geliyor. Söz konusu iddialı eylem planına imza atan şirketlerin sayısı, Eylül ayından beri iki katına çıktı. Aynı şekilde, 37 trilyon dolarlık varlığı yöneten 630’a yakın finansal yatırım kuruluşu da, hükümetleri ulusal hedeflerini artırmaya, kömürden çekilmeye ve fosil yakıt sübvansiyonlarını sona erdirmeye çağırdı.
Siyasi liderler, iş dünyasının COP25’teki güçlü eylem dalgasından cesaret alabilirler ve almalılar. Ancak halihazırdaki tepkileri, ihtiyaç duyulandan bir hayli uzak. Önümüzdeki yılın, iklim eylemi için süper bir yıl olması gerekiyor. Hükümetler, iddialarını hızla yükseltmeliler; böylece iş dünyasına sıfır karbona geçişe yatırım yapmak için ihtiyaç duydukları güven ve belirginliği verebilirler.”
“COP25’in Çıktıları Asla Kabul Edilemez”
Jennifer Morgan, Greenpeace Uluslararası Direktörü
“Hükümetlerin bu işi nasıl becereceklerini tam anlamıyla yeniden düşünmeleri lazım çünkü COP25’in çıktıları asla kabul edilemez. Bu zirve, kirleticilerin siyasetteki etkileri; gençlerin, Şilili liderlerin sorumsuz zayıflıklarından yararlanan Brezilya ve Suudi Arabistan gibi iklim tıkaçları olan hükümetlere olan derin güvensizlikleri, anlamsız karbon alışverişleri ve bilim insanları ile sivil toplumun baskıları arasında geçti.
İnsanların güven duyabilecekleri sistemik değişimlere ihtiyacımız var ve Paris Anlaşması, bulmacanın sadece bir parçası. Geçtiğimiz hafta, bu değişimin mümkün olabileceğine dair, AB ve en kırılgan ülkelerden bazı erken işaretler alındı. Karar vericiler şimdi evlerine gitmek, tekrar toplanmak ve kritik 2020 yılında nasıl daha ileri gidebileceğimizi düşünmek zorundalar.”
Fireye Rağmen AB 2050’de İklim Nötr Oluyor
COP25 oldukça etkisiz bir şekilde son bulurken, aynı süreçte AB devlet başkanları ve hükümetler önemli adımlar atmayı başardılar ve Avrupa’yı 2050 yılına kadar ilk iklim nötr kıta yapma hedefini ortaya koydular. Dünyanın en büyük ekonomisinin 30 yılda karbon net sıfır hedefi ve 2020 başlarında buna yasal çerçeve sağlanması konusunda bir şüphe bulunmuyor. Karar, diğer önemli ekonomilerin Paris Anlaşması’na uymaları için de önemli bir işaret. AB ülkelerinin sadece kendi sosyoekonomik çıkarlarını gözetmediğine dair bu işaretin, küresel ticareti ve sıfır karbon teknolojisiyle ilgili çalışmaları güçlü biçimde etkilemesi bekleniyor.
Hedeften muaf olmak isteyen Polonya, bu aşamada üye bir devletin söz konusu vaadi bu şekliyle yerine getirmesinin mümkün olmadığını belirterek, Avrupa Konseyi’nin 2020’de tekrar bu konuyu tartışmak zorunda kalacağını bildirdi. Polonya’nın hedefin kendisi değilse de uygulama konusundaki endişesi iki yönlü. Bir yandan yerel olarak iklim nötr olmak için daha fazla zaman kazanmaya çalışıyorlar, bir yandan da AB bütçesindeki mevcut destek konusu ile ilgili daha fazla netlik görmek istiyorlar.
Toplumsal Cinsiyet ve İklim Değişikliği Belgesi Kabul Edildi
Toplumsal cinsiyet eşitliği ekseninde iklim krizine yönelik somut eylemlere geçilmesi adına yayımlanan Toplumsal Cinsiyet ve İklim Değişikliği taslak metni COP25 sürecinde kabul edildi. Toplumsal cinsiyet eşitliği ve iklim krizi üzerine çalışan Şehnaz Kıymaz Bahçeci, “Toplumsal Cinsiyet Eylem Planı, insan haklarına ve adil dönüşüm (just transition) kavramına atıfta bulunuyor. Bu kavramlar oldukça önemli çünkü iklim değişikliğinin hem ekonomik hem sosyal hem de kültürel boyutlarını içine alıyor” diyor. (İKLİM HABER)
Bu haber 880 defa okundu.
kapat
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yazarlar
-
Hakverdi Murat Merdamert
-
Arif Tarakcı
-
Sabiha Sena
-
Bütün Yazarlar
-
Prof.Dr.Mehmet Öz Türk Ocakları Genel Başkanı
-
Nuri Gürgür
-
Prof.Dr.Mustafa Erkal-Aydınlar Ocağı Genel Başkanı
En Çok Okunan Haberler
Yorumlar
+ Yorum Ekle