En Sıcak Konular

AKİF YILI VE YENİ YAYINLAR

1 Ocak 2012 16:55 tsi
AKİF YILI VE YENİ YAYINLAR Ölümünün 75. yılı, İstiklâl Marşı'nın 90. yılı ve Safahat'ın ilk yayınının 100. yılı münasebetiyle Mehmet Âkif çeşitli anma toplantılarına konu oldu ve bazı kitaplar yayınlandı.

Âkif Yılı ve Yeni Yayınlar 

Ölümünün 75. yılı, İstiklâl Marşı'nın 90. yılı ve Safahat'ın ilk yayınının 100. yılı münasebetiyle Mehmet Âkif çeşitli anma toplantılarına konu oldu ve bazı kitaplar yayınlandı. Bunlar, Âkif'in bu milletin pek çok millî, insanî ve İslâmî değerinin sözcüsü olduğu dikkate alınınca, elbette yetersizdir. Böylece aydınlarımız Âkif'e bu yıl da borçlu kalmış oldu.

Belki aydınlarımızın bu ihmali giderek artan alâkanın sebebi olacak ve İstanbul'da bir değil, iki, üç veya daha fazla Mehmet Âkif Kültür Merkezi bu sayede açılacaktır. Böylece, Mısır Apartmanı'nın bir katını Âkif'e ayırmak isteyenler binanın tamamını ona verecekler... Kültür Bakanı Sayın Ertuğrul Günay'ın Âkif Kültür Merkezi'ne biraz da bu açıdan bakmasını rica ediyoruz!

Bu yıl Cemal Reşit Rey'de ve Dolmabahçe Sarayı'nda yapılmasını beklediğimiz Mehmet Âkif Sempozyumları'nın ilki Medeniyetler İttifakı Enstitüsü ile Zeytinburnu Belediyesi'nin iştiraki ile Mart ayında, Zeytinburnu Kültür Merkezi'nde düzenlendi ve bu vesileyle iki kitap da yayınlandı. Tebriklerimizi dile getirmiştik, bunu yeniden hatırlatalım.

Abdurrahman Şen ile M. Ertuğrul Düzdağ'ın katkılarıyla Bağcılar Belediyesi'nde Safahat Derslerinin sürdüğünü biliyor ve kutluyoruz. Biz de Âkif için üç belediyemizin 26-27-28 Mart'ta düzenlediği toplantılara katıldık, onun bir portresini dile getirmeye çalıştık.

Bu arada Beykoz'da Erkan Mutlu ve Eyüp'te Ertuğrul Erkişi benim konuşmamadan sonra Âkif'in şiirlerinden daha çok kendilerinin bestelediği eserleri seslendirdiler. Sancaktepe'de ise benden sonra Abdurrahman Şen dostumuz Âkif'in milli birliğimize dair görüşlerini anlattı ve sonra da Ahmet Yenilmez Âkif'i canlandıran tek kişilik oyununda, onun gözüyle hayatı ve olayları yorumladı.

Âkif'in hayatından safhalar

Âkif'in hayatı, Safahat adlı eserinin oluşumunu da anlatır. Babası Tahir Efendi, Fatih Medresesi müderrislerindendir. Arnavut asıllı bir hoca efendidir. Annesi Buhara asıllı Şerife Hanım... Fatih / Sarıgüzel'de yaşayan bu ailenin 20 Aralık 1873 günü bir oğlu olur. Babası genç yaşta ölür ve evleri yanar. O yüzden Mülkiye okumak isteyen Âkif, Halkalı Baytar Mektebi'ne parasız yatılı kaydolur. 1893 yılında Baytar Mektebi'ni birincilikle bitirir.

20 yaşında başladığı memuriyetle Osmanlı devletinin çeşitli bölgelerinde dolaşarak halkımızı tanır. Şiirle uğraşırken Arapça, Farsça ve Fransızca öğrenir. Başarılı bir baytar olarak İstanbul'da göreve getirildiğinde, şiir ve tercüme faaliyetleriyle kültür ve edebiyat çevrelerinin de dikkatini çeken Âkif, Ziraat mektebinde Kitâbet ve Türkçe derslerine girer. İttihat ve Terakki Cemiyeti mensuplarıyla tanıştığı ve bu cemiyete kendi şartlarıyla girdiği görülür.

1908'den sonra İstanbul Dârülfünun'u ile Dârü'l-Hilâfe Medresesi'nde Osmanlı Edebiyatı müderrisi olan Âkif'in, bu dönemde İslâm dünyasında Selefi diye adlandırılan yenilik fikrini benimseyenlere ilgi duyduğunu ve ümmeti uyandırmak için çalıştığını görüyoruz.

Âkif 1911 yılında İlk Safahat'ın yayınından sonra şiirleri büyük alâka gördüğü için birbiri ardından Süleymaniye Kürsüsünde, Hakkın Sesleri ve Fâtih Kürsüsünde adlı diğer şiir kitaplarını yayınlar ve Birinci Dünya Savaşı ile birlikte Teşkilât-ı Mahsusa'da görev alır.

Bu arada 20 yıl boyunca sürdürdüğü Baytarlık mesleğinden ayrılarak (1913) neşriyata atılır. Hatıralar adlı kitabındaki Berlin Hatıraları ile Tevfik Fikret'in Tarih-i Kadim adlı şiirine cevapları bu dönemde yazılır. Gençliği dinsiz fikirlerle yetiştirmek isteyen Tevfik Fikret ve Abdullah Cevdet gibi şair ve yazarlara karşı, idealist bir nesil yetiştirmek için Âsım adını verdiği bir destan denemesine girişir; Çanakkale Şehitleri bu dönemde yazılır.Âkif, Millî Mücâdele'ye destek vermek için Büyük Millet Meclisi'nin açılışının ertesi günü, 24 Nisan 1920'de Ankara'ya gider. Meclis Başkanlığı'nın teklifiyle Burdur mebusu seçildikten sonra Anadolu'nun çeşitli şehirlerini dolaşır, buralardaki camilerde yaptığı konuşmalarla Millî Mücadele konusunda halkı bilgilendirir, milli şuurun gelişmesini sağlar.

Millet Meclisi kayıtlarına ismi "İslâm Şairi" olarak yazılan Âkif'in başyazarı olduğu Sebîlürreşad dergisinin bazı sayıları İstanbul'dan sonra Ankara, Balıkesir, Kastamonu ve Kayseri gibi şehirlerde yayınlandı. Âkif'in büyük yankılar uyandıran bazı konuşmaları dergide yayınlandıktan sonra Genelkurmay tarafından binlerce nüsha bastırılarak dağıtıldı.

Meclis'in düzenlediği İstiklâl Marşı yarışmasına para ödülü verildiği için katılmayan Âkif, Maarif Vekili Hamdullah Suphi'nin teklifiyle para ödülünü almamak şartıyla kabul eder. Tâceddin Dergâhı'nda yazılan şiir, 1 Mart 1921 günü Meclis'te ayakta dinleyen milletvekillerinin önünde okunur ve 12 Mart'ta İstiklâl Marşı olarak resmen kabul edilir.

İstiklâl Savaşı'ndan sonra İstanbul'a dönen Âkif, Abbas Halim Paşa'nın dâvetiyle 1923 ve 1924 yıllarının kış aylarını Kahire'de geçirir. Siyasî gelişmeler yüzünden peşine polislerin takılmasına üzülen Mehmet Âkif, 1925'te Mısır'a gider ve 1936 yılına kadar orada kalır. Bu arada El Ezher'de Türkçe okutmanlığı yapar ve Gölgeler'deki şiirlerini yazar. Bu dönemde şu gelişme de olur:

Kur'an meali hazırlamaya çalışır, ama Türkçe ezandan sonra Türkçe Kur'an ve Türkçe Namaza vesile olur endişesiyle hazırladığı metni saklar, böyle bir ihtimal ortaya çıkarsa yakılmasını ister. 27 Mayıs'tan sonra böyle bir çaba görülünce de dostları Âkif'in Kur'an mealini yakar.

Âkif'le ilgili yeni yayınlar

Bu yıl Âkif'le ilgili yayınlanan kitapların sayısının önceki yıllara göre daha fazla olduğunu görüyoruz, ama bunların onu hakkıyla anlatmakta yetersiz kaldığını da biliyoruz.

Bütün şiirlerini toplayan Safahat adlı eserinin anlaşılabilmesi için sözlüklü şekilde yapılan yayınlar bir hayli arttı; bu eserle birlikte Âkif'in şahsiyetinin daha iyi anlatan kitaplar yayınlandı. Ben bunlardan ulaşabildiklerimi tanıtmak ve katıldığım toplantılarda sade bir Âkif portresi çizmeye çalıştığımı ifade ederek ona dair yeni kitapları da okuyucularıma tanıtmak istiyorum.

Öncelikle, bu yılın başında beri Prof. Dr. Mustafa Uzun dostumuz tarafından yayına hazırlandığını duyduğumuz Kültür Bakanlığı yayını armağan kitabın yılsonunda bile hâlâ yayınlanamaması gerçekten şaşırtıcı oldu. Umut ediyoruz ki bu gecikme, ileride daha büyük Kültür Bakanlığı yayının ortaya çıkmasına vesile olur ve elbette Âkif bu çalışmalarla daha büyük alâkalara muhatap olur. Bu gecikmenin yol açtığı başka çalışmaların belki de ilk örneği, yine dostumuz Prof. Dr. Mustafa İsmet Uzun'un Bağcılar Belediyesi tarafından yayınlanan İstiklâl Marşı Şairimiz Mehmed Âkif adlı kitabı üzerinde durmak istiyorum. Bir kısmı telif, bir kısmı da derleme yazılardan oluşan bu kitap, yedi bölümden oluşuyor. M. Ertuğrul Düzdağ ile M. İsmet Uzun'un hazırladığı Âkif'in hayatı ve eserleri adlı 30 sayfalık bölüm gerçekten önemli. Orhan Okay'ın onun karakteriyle ilgili yazısı ile yine M. Ertuğrul Düzdağ'ın hazırladığı Âkif'le ilgili konuşmalar ve Sebilürreşad'la ilgili değerlendirme güzel.

Zeytinburnu Belediyesi'nin sempozyumla birlikte yayınladığı Sessiz Yaşadım adlı derleme kitap Prof. Dr. İsmail Kara tarafından yayına hazırlanmış... Bu kitap daha çok Âkif'le ilgili ölümünden sonra yazılan yazılardan çok geniş bir derlemeyi kapsıyor. Daha çok armağan kitap gibi... Sempozyumun danışmanı olan Vahdettin Işık dostumuzun yayına hazırladığı Vefatının 75. Yılında Mehmet Akif Ersoy adlı sempozyum bildirileri kitabı hayli önemli ve titiz bir çalışma. İki tam gün süren bu uluslararası sempozyumun metinleri sistematik bir tarzda sıralanıyor ve sonunda da Mehmet Rüyan Soydan'ın toparladığı Mehmed Akif Kitaplığı'na yer verilerek büyük bir liste yayınlanıyor. Bu kitap, T. Yazarlar Birliği'nin yıllardan beri yaptığı sempozyumlara ciddi bir katkıdır.

M. Ertuğrul Düzdağ'ın sessiz sedasız yayına hazırladığı hocası Muallim Mâhir İz imzalı, Üstadım Mehmed Âkif adlı kitabın bu yıl için ciddi bir sürpriz olduğu söylenebilir. Mâhir İz rahmetlinin sıkı bir Âkif tilmizi olduğu ve sohbetlerinde olduğu kadar pek çok gazete ve dergide ondan söz ettiği, Yılların İzi adlı eserinde ona ayrı bir yer verdiği biliniyor. Bunlarla gazetelerde kalmış Âkif yazılarının verdiği portre, İmam-Hatip Nesli'ndeki Âkif sevgisinin örneğidir (İBB Kültür Müdürlüğü).

Konya'da yayınlanan Hakikat Adamı Mehmet Âkif'e Armağan adlı kitap, Prof. Dr. Mehmet Bayyiğit tarafından yayına hazırlanmış ve şairin çeşitli cephelerini telif yazılarla ele almaktadır. "2011 Mehmet Âkif Yılı ve Vefatının 75. Yıl Dönümü Onuruna" yayınlanan prestij kitabı, Bera Hotels, Kompen, Golda ve Kardelen gibi "marka/şirketlerinin kültür hizmeti" olarak yayınladığı ifade edilmektedir. Bu güzel ve vukuflu uzman işi çalışmayı örnek diye kamu görevlilerine duyuruyoruz!

Bu yıl devlet adına yapılan yayınlardan elimize geçen tek kitap, Gençlik ve Spor Müdürlüğü tarafından yayınlanan İstiklâl Âşığı Mehmed Âkif Ersoy adlı derlemedir. Bu konuda bütün kaynakları inceleyen dostumuz Abdurrahman Şen'in derlediği yazılarla kendi ağzından Âkif ve onunla ilgili bilgiler ilk ve en önemli kaynaklarla şahsiyetlerden seçmelerle verilir. Bunun yanında şiirlerinden, yazılarından ve vaazlarından da seçmelerle doğru bir Âkif portresi ortaya koymaya çalışılıyor.

Âkif'in Firaklı Nâmeler adlı gurbet mektupları, bu yılın belki de en önemli yayın sürprizidir. Ömer Hakan Özalp'ın yayına hazırladığı bu kitap, daha önce Burdur Üniversitesi tarafından yayınlanan mektupları da içeriyor. Nesirlerinden sonra bütün mektupları da yayınlanacak galiba...

Hasan Akay ve M. Fatih Andı adlı iki genç profesörün ortaklaşa hazırladıkları ve 41 mısralık İstiklâl Marşı'nın her mısraını ayrı bir uzmanın yorumuyla ortaya koyan İstiklâl Marşı İstikbâl Marşı adlı kitap da bu yıl Safahat'a farklı bir yaklaşımı sergileyerek dikkati çekmiş oldu.

Bunlardan başka Dr. Necmettin Turinay'ın yıllardır yayına hazırladığı yeni Safahat'ın da Odalar Birliği tarafından yılsonunda yayınlanması bekleniyordu, bu da çıkamadı. Turinay'ın Safahat'ın her kitabını ayrı bir eser olarak ele alarak genel bir değerlendirmeye tabi tutması da önemlidir. Bizim iki yıl önce yayına hazırladığımız sözlüklü Safahat'ın da bu yıl içinde beş yeni baskı yaptığını ve liseli gençlerin bile kitabı anlaması için hayli faydalı olduğunu ifade ile yetinelim.

Âkif'le ilgili bu 11 kitap yayınlanacak pek çok kitapla birlikte İstanbul'da düşünülenden daha fazla sayıda Kültür Merkezleri kurulmasına vesile olacaktır inancındayız! Çünkü bu bekleniyor!

 

Mustafa Miyasoğlu - Milli Gazete 


Kaynak: MİLLİ GAZETE http://www.milligazete.com.tr/makale/%C3%A2kif-yili-ve-yeni-yayinlar-225874.htm


Bu haber 812 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.




    Yazarlar

    En Çok Okunan Haberler

    Şirket Haberleri ŞİRKET HABERLERİ

    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    6,477 µs