7 MİLYON SEÇMENİN OYU ÇÖPE GİTTİ

26 Nisan 2011 11:45 tsi
Türkiye'de uygulanan 12 Eylül darbesinin etkisiyle hazırlanan yüzde 10'luk seçim barajı nedeniyle temsilde adalet sağlanmıyor.

7 milyon seçmen vekilsiz kaldı

Türkiye'de uygulanan 12 Eylül darbesinin etkisiyle hazırlanan yüzde 10'luk seçim barajı nedeniyle temsilde adalet sağlanmıyor.

Yüzde 10'luk seçim barajı nedeniyle her seçimde oy kullananların çoğunun tercihi meclise yansımıyor. 2007 seçimlerinde geçerli oyların yüzde 13,27'si, 2002'de ise yüzde 45,2'i mecliste temsil edilmedi. 2002 yılında seçimlerden birinci çıkan AKP yüzde 34 oy alırken, geçerli oyların yüzde 45,3'ü meclise vekil gönderemedi. meclise yansımadı. Türk halkı bu seçimde ne kadar seçmenin oyunun meclise yansımayacağını merak ediyor. Yüzde 10'luk baraj sistemi koalisyon hükümetleriyle istikrarsızlık olduğu bahanesiyle konuldu.Yüzde 10'luk barajın uygulaması olduğu halde 90'lı yıllarda Türkiye koalisyon hükümetlerince yönetildi.
 
Temsilde adalet yok
 
Türkiye'de uygulanan 10'luk ülke barajlı d'Hont seçim sistemin sonucunda bazı seçim dönemlerinde seçmenin yarıya yakını mecliste temsil edilemezken, yüksek oyla meclise girmeyi başaran partiler, oy oranlarının çok üstünde vekile sahip oluyor.  Barajı geçmeyi başaran ancak oyu az olan partiler ise hak ettiklerinden daha az milletvekiline sahip olabiliyor. 2007 genel seçimlerinde AKP'nin yüzde 46,57 oy oranıyla 256 milletvekili alması gerekirken, baraj nedeniyle boş kalan vekilliklerin oy oranına göre meclisteki partilere dağıtılması sonucunda, 341 sandalye aldı. Seçimde yüzde 46,57 alan AKP, yüzde 63'lük bir oranda temsil hakkına sahip oldu. 20,88'lik oranla 112 milletvekili alan CHP, temsilde adalet ilkesi uygulansaydı 114 milletvekiliyle mecliste yer alacaktı. 14,27 MHP 71 sandalye alan MHP adil bir koltuk paylaşımında 78 milletvekiline sahip olacaktı.
 
2002 seçimlerinde yüzde 34,43lük oy oranıyla AKP 365 milletvekili çıkardı. Boş sandalyeler dağıtılmadan AKP'nin çıkardığı vekil sayısı 189'du. Boş kalan sandalyelerden 176 vekil alan AKP yüzde 66lık temsil hakkı kazandı. 19,41'le meclise giren CHP 177 koltuğa sahip oldu ve yüzde 28.3'le temsil edildi. Boş kalan milletvekilliklerinden pay almasa CHP 107 milletvekiliyle mecliste yer alacaktı. 1999'da DSP yüzde 22,19'luk başarı yakalayıp 136 milletvekilliği elde etti. Adil bir paylaşımda DSP'nin 122 milletvekili alması gerekiyordu. 17,98 oy alan MHP, 98 milletvekiline sahip olması gerekirken 129 koltuk sayısıyla temsil edildi.
 
Baraj kaldırılmalı
 
Mevcut seçim sisteminde "hem istikrar hem de temsilde adalet"in sağlandığı iddia edilen yüzde 10'luk baraj sisteminin adaletsiz olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kabasakal, yüzde 30'larda bir oranda oy alan partilerin yüzde 60 civarında temsil hakkı kazandığını hatırlattı. Kabasakal, temsilde adaleti sağlamak için barajı aşağı çekmenin yetersiz olduğunu tamamen kaldırılması gerektiğini söyledi.
 
Daha iyi temsil için parti içi demokrasi gerektiğini de belirten Kabasakal, ön seçimsiz aday belirlemede halkın iyi temsil edilmediğini dile getirdi. 1950-60 arasında Demokrat Parti'nin adaylarının yüzde 70'nin CHP'nin adaylarının yüzde 80'nin partilerin yerel teşkilatlarınca sağlandığını hatırlatan Kabasakal, 61 anayasasıyla birlikte 1980'e kadar partilerin adaylarının yüzde 90sının yerel teşkilatlarca yapılan ön seçimle belirlendiği bilgisini aktardı.
 
Yıllara göre temsil edilmeyen oylar
 
2007 genel seçimlerinde Türkiye'de 42 milyon 799 bin 303 seçmen vardı. % 84,25 katılımın olduğu bu seçimde, 35 milyon 49 bin 691 oy geçerli oldu. 16 milyon 327 bin oy alan AKP yüzde 46,58'le birinci, Yüzde 20,88lik oranla CHP ikinci, 14,27lik oranla  MHP üçüncü olarak meclise girdi. Yüzde 13.27'lik oran tutan 6 milyon 742 bin 710 seçmenin tercihi oy verdikleri partiler barajı geçemediği için mecliste temsil edilmedi. Bu rakamlara seçime bağımsız katılan ama seçilemeyen adayların aldığı oylar dahil değil.  Meclise iki partinin girdiği 2002 seçimlerinde temsil edilmeyen seçmen sayısı, birinci parti partinin seçmeninden daha fazla. Bu seçimde 10 milyon 848 bin 704 oyla yüzde 34,43'lük oranla AKP birinci parti olurken, bağımsız adayların oyu çıkarıldığında 14 milyon 191 bin  802 seçmenin oyu meclise vekil gönderemedi. Bu oran yüzde 45.2 olurken, temsil edilmeyen vatandaş sayısı, iktidar partisinin seçmeninden 3 milyon 343 bin daha fazla. Geçerli oy kullanan seçmenin neredeyse yarısı Meclis'te temsil edilmedi.  1999 genel seçimlerinde ise yüzde 12 oranıyla 5 milyon 784 bin seçmenin oyu meclise yansımadı. 1995'te yüzde 14, 1987 ise 19.81lik oranda seçmenin  tercihi milletvekili olarak meclise yansımadı.

 

Kaynak: MİLLİ GAZETE {http://www.milligazete.com.tr/haber/7-milyon-secmen-vekilsiz-kaldi-199505.htm}

Bu haber 917 defa okundu.