İSVİÇRE'DE MİNARE YASAĞINA AVRUPA TEPKİSİ

30 Kasım 2009 21:56 tsi
İsviçre’de yeni minare yapımına yasak getirmek için yapılan referandumda, seçmenin yüzde 57,5’inin yasağa destek vermesi Avrupa’da geniş yankı buldu.

İsviçre’deki minare yasağına Avrupa’dan tepkiler yağıyor

Aşırı sağcıların minare karşıtı kampanyaları sırasında bilgisayarda “minare vurma" oyunu da geliştirildi.

İsviçre’de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmeyeceğine karar vermek amacıyla yapılan referandumda, seçmenin yüzde 57,5’inin yasağa destek vermesi Almanya’da geniş yankı buldu.
         Berliner Kurier gazetesi, “İsviçre, Minarelere Karşı Oy Kullandı” başlığıyla verdiği haberde, “Alp ülkesinin yüzde 57,5’i ülkenin itibarını yıktı” yorumunda bulundu.
         Haberde, Bern hükümetinin, İsviçre parlamentosunun, kiliselerin ve ekonomi birliklerinin 2007 yılında başlatılan minareleri yasaklama inisiyatifine karşı çıktıkları, ancak başarılı olamadıkları belirtildi.
         Ekonomi ve turizm birliklerinin, bu referandum sonucunun ülkenin imajına zarar vereceği yönünde endişe duydukları ifade edilen haberde, birliklerin İsviçre’nin çoğulculuk ve din özgürlüğü gibi değerlere sahip çıkması ve ülkenin nefret ve yabancı düşmanlığıyla bağlantılı hale getirilmemesi yönünde uyarılarda bulundukları kaydedildi.
         B.Z gazetesi de “Minare Yasağı Dünyayı Öfkelendirdi” başlığını kullanarak, Vatikan’ın da bu sonucu eleştirdiğine dikkati çekti.
         Frankfurter Rundschau gazetesi de, “İsviçre Sağa Kaydı” başlığıyla duyurduğu haberde, İsviçre halkının Müslümanları şoke ettiği belirtildi.
         Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Federal Meclis Üyesi Wolfgang Bosbach, Berliner Zeitung adlı gazeteye yaptığı açıklamada, İsviçre’deki bu sonucunun ciddiye alınması gerektiğini, sonucun Almanya’da geniş çevrelerde bulunan “toplumun İslamlaşma korkusunun” bir ifadesi olduğunu kaydetti.
         Sosyal Demokrat Parti (SPD) Federal Meclis Üyesi Sebastian Edaty, aynı gazeteye yaptığı açıklamada, İsviçre’deki sonucun problemli olduğunu, din özgürlüğünün garanti altına alınması için çeşitli dinlere mensup insanlar için ibadethanelerin yapılmasına olanak sağlanması gerektiğini, İsviçre’deki gibi bir sonucun Alman Anayasası’na uygun olmadığını kaydetti.
         Berlin Eyalet Parlamentosu Sosyal Demokrat Parti üyesi Bilkay Öney de, İsviçre’de yaklaşık 400 bin Müslümanın yaşadığına ve sadece 4 tane minareli caminin bulunduğuna dikkati çekerek, “Kendini tarafsız olarak kabul eden bir ülkede 4 tane minare sorun oluyorsa, o zaman Allah oradaki Müslümanlara yardım etsin” dedi.
         Buradaki asıl sorunun ne minare ne de camiler olduğunu ifade eden Öney, burada yaşanan asıl sorunun Müslümanlara karşı ön yargı ve Müslümanları radikalleştirmeye iten Müslüman düşmanlığı olduğunu, camileri ve minareleri yasaklayarak kökten dinciliğin önlenemeyeceğini, bunu İsviçre halkının bilmesi gerektiğini belirtti.
         Federal Meclis Başkanvekili Yeşiller Partili Katrin Göring-Eckardt da, Alman İkinci Televizyon Kanalı ZDF’ye yaptığı açıklamada, İsviçre’deki sonuçtan dolayı sarsıldığını belirterek, “Din özgürlüğü konusunda oylama yapılmaz” dedi.
         Oylamanın minarelerle ilgili bir konu olduğunun söylendiğini, ancak gerçekte din özgürlüğünün oylandığını ifade eden Göring-Eckardt, ilk önce bu sonucun Müslümanların İsviçre’ye hoş gelmedikleri anlamına geldiğini kaydetti.
         Göring-Eckardt, Bosbach’ın sonucun ciddiye alınması yönündeki açıklamasını da eleştirerek, Bosbach’ın ne dediğini düşünmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Fransa’dan İsviçre halkının minare kararına tepki

Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, İsviçre’de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmeyeceğine karar vermek amacıyla düzenlenen referandumda, seçmenin yasağa destek verme yönündeki kararının “bir hoşgörüsüzlük ifadesi” olduğunu belirtti.
         Bernard Kouchner, RTL radyosuna yaptığı açıklamada, “bu karardan ötürü biraz kızgın olduğunu, çünkü minare yapılamamasının bir dine baskı yapma anlamına geldiğini” söyledi.
         İsviçrelilerin en kısa zamanda bu karardan geri döneceğini ümit ettiğini belirten bakan, “bunun bir hoşgörüsüzlük ifadesi olduğunu ve kendisinin de hoşgörüsüzlükten nefret ettiğini” kaydetti.
         Referandumda, seçmenin yüzde 57,5’i yasağa destek vermişti.
         Öte yandan Kouchner, Le Figaro gazetesine verdiği demeçte de, İran’ın uranyum zenginleştirme çabalarına değindi ve sorunun diplomasi yoluyla çözümünde Tahran yönetimine “son bir şans tanınması” gerektiğini söyledi.
         Fransa Dışişleri Bakanı, daha sert AB yaptırımı getirilmesinin ne derece caydırıcı olacağının sorulması üzerine, “Diyaloğa son bir şans tanıyalım” diye konuştu.
         İran’ın, yakıtın kullanılacağı sadece bir nükleer tesisi olmasına rağmen, 10 yeni uranyum zenginleştirme tesisi inşa edeceğine yönelik açıklamasını sorgulayan Kouchner, Tahran yönetiminin, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun taleplerini reddetmesinin büyük bir tehlike arz ettiğini kaydetti.

AB Dönem Başkanı İsveç’ten İsviçre’ye tepki

AB Dönem Başkanı İsveç, İsviçre’nin yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmemesi konusunda referandum düzenlemesine tepki gösterdi.
         AB adalet ve içişleri bakanları toplantısına katılan İsveç Göçmen Bakanı Tobias Billstrom, “İsviçre’nin referandumuna epey şaşırdım. Bence bu tür konuları referanduma götürmek biraz garip” dedi.
         Billstrom, “İsveç’te biz bu tür konuları şehir planlaması kapsamında ele alıyoruz. Yapıların ne kadar yüksek olabileceğine ve inşa edilip edilemeyeceğine bizde şehir planlamacıları karar veriyor” diye konuştu.
         Bakan Billstrom, dini özgürlükler nedeniyle İsveç’te benzer bir referandum düzenlenmesinin çok zor olduğunu vurguladı.
         İsviçre’de dün yapılan referandumda seçmenlerin yüzde 57’den fazlası, yeni minare inşaatının yasaklanmasına destek vermişti.

İtalya ve Vatikan’da da kaygı yarattı

İsviçre’de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmemesine ilişkin referandumda seçmenlerin yüzde 57,5’inin yasağa destek vermesi, İtalya ve Vatikan’da da kaygı yarattı.
         İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini, bugün Roma’da yaptığı açıklamada, Avrupa Birliğinin “tüm dinlere özgürlük” ilkesini benimsediğini anımsatarak, İsviçre’deki referandum sonucunu endişeyle karşıladıklarını belirtti.
         Frattini, “İtalya, okullarda çarmıha gerilmiş İsa figürünün asılabilmesinden yana olan bir ülkedir. Bu görüşün savunucusu bir ülke olarak, bir başka dine yönelik güvensizlik ve yasakçılık göstergelerini kaygıyla karşılıyoruz” dedi.
         Merkez sağ koalisyonun ortaklarından Kuzey Birliği Partisine (KBP) mensup bazı kabine üyelerinin İsviçre’deki referandum sonucunu sevinçle karşılayıp İtalyan bayrağına haç simgesi yerleştirme önerileriyle ilgili bir soru üzerine Frattini, “AB’de dokuz ülkenin bayrağında haç var. Dolayısıyla KBP’nin önerisi son derece normal” diye konuştu.
         Vatikan’a bağlı kurumlardan Papalık Göçmenlik Kurulu Başkanı Antonio Maria Veglio da İtalyan haber ajansı Ansa’ya yaptığı açıklamada, İsviçre’de yeni minare yapımının yasaklanmasını, “din özgürlüğüne ve göçmenlerin bütünleşme sürecine ciddi bir darbe” olarak niteledi.
         Kardinal Veglio, “Vatikan da, İsviçre’deki Katolik piskoposlarla aynı doğrultuda bu gelişmeyi kaygıyla karşılamaktadır” ifadesini kullandı.
         İtalya ve Vatikan’daki yetkililer, İsviçre’de referandumla getirilen yasağın, Avrupa’daki başka ülkelere de sıçramasından, bu tür gelişmelerin İslam ülkelerindeki Hristiyan azınlıkların dini hak ve özgürlüklerinde de benzer kısıtlamalara yol açmasından endişe ediyor.

İKT Genel Sekreteri İhsanoğlu: Talihsiz bir gelişme

İKT Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, İsviçre’de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmemesi konusunda yapılan referandumda seçmenin yüzde 57,5’inin yasağa destek vermesini “talihsiz bir gelişme” olarak nitelendirdi.
         İhsanoğlu, yaptığı açıklamada, bu gelişmenin İsviçre’nin imajını zedeleyeceğini belirterek, minare yasaklamanın din özgürlüğü ve insan haklarına aykırı olduğunu kaydetti.
         BM İnsan Hakları Komitesini de bu konuda görüş bildirmeye çağıran İhsanoğlu, bu gelişmenin, İslam dünyasının radikal gruplara karşı mücadele ettiği bir döneme rastlaması açısından son derece üzücü olduğunu vurguladı.
         Genel Sekreter İhsanoğlu, İsviçre’de bu konuda duyarsız kalmayan politikacılara ve dini liderlere de teşekkür etti.
         İhsanoğlu, İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy ile yaptığı telefon görüşmesinde de, İsviçre halkının her türlü demokratik haklarına ve özgürlüklerine saygı duyduğunu ifade etti ve son gelişmenin İsviçre’nin imajına zarar vereceğini hatırlattı.
         İslam dünyasına da gelişmeleri barışçı ve demokratik yollardan izleme ve görüşlerini bildirme çağrısında bulunan İhsanoğlu, kendisinin de konuyu yakından takip etmeye devam edeceğini bildirdi.

İnternette minare vurma oyunu

Aşırı sağcıların minare karşıtı kampanyaları sırasında bilgisayarda “minare vurma" oyunu da geliştirildi.
         Grubun internet sitesinde yer alan bir oyunda yükselen minareleri vurarak, müezzinlerin ezan okumalarını engellemek gerekiyor.
         Minareler yükselip ezan duyulduğunda ise oyuncu, oyunu kaybetmiş sayılıyor. Oyunun oynandığı http://www.minarett-attack.ch/ isimli siteye ise şu sıralar erişim sağlanamıyor.

Bundan sonra ne olacak?

Halkoylaması sonucunun nasıl uygulanacağı henüz açıklık kazanmadı. İsviçre Anayasası din ve inanç özgürlüğünü teminat altına alıyor.
         Bu maddenin yanına şimdi de 'Minare yapmak yasaktır' maddesi eklenecek. Konunun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yansıması, İsviçre hükümetinin başını derde sokabilir.
         İsviçre, Avrupa İnsan Hakları Beyannamesi'ni imzalamıştı. Strazburg'daki mahkemenin İsviçre'de yaşayan Müslümanlara ayrımcılık yapılmasını tasvip etmeyeceğine kesin gözüyle bakılıyor.
         İsviçreli hukukçular Anayasa Mahkemesi'nin minare yasağını kaldırmaması durumunda İsviçre'nin Avrupa Konseyi'nden ayrılması gibi bir durumla karşılaşılabileceğini belirtiyorlar.

Minare yasağına destek geldi

         İsviçre'de yapılan referandumda seçmenler, ülkede yeni minare inşasına yasak getirilmesi yönündeki teklifi onayladı. Referandumda, seçmenin yüzde 57'si yasağa destek verdi.
         Katılım oranı yüzde 54 gibi yüksek bir değer olarak kayda geçen referandumun kesin sonuçlarına göre, konfederasyonu oluşturan 26 kantondan sadece 4'ü bu yasağa karşı çıktı. Yorumcuların, bu sonucu “büyük sürpriz" olarak değerlendirdikleri belirtildi.
         Aşırı sağcı İsvicre Halk Partisi'nin (SVP) girişimiyle, bir referandum için gereken 100 bin imzanın hayli üzerinde, 114 bin 900 imza toplanmasının ardından düzenlenen oylama öncesinde yapılan anketler, halkın yüzde 53'ünün yeni minarelerin yasaklanmasına karşı olduğunu ortaya koymuştu.
         İsviçre hükümeti ve parlamentosu da, İsviçre anayasasına, dini özgürlüklere ve ülkenin hoşgörü geleneğine aykırı olduğunu bildirdiği girişimi reddettiğini bildirmişti. BM insan hakları izleme organı da kaygılarını dile getirmişti.
         Referandumun minare yasağının lehine sonuçlanmasıyla bir düzenleme yapılarak Anayasa'ya federal düzeyde “Ülkede minare yapmak yasaktır" ifadesi eklenecek.
         Nüfusu 7 milyonu geçen İsviçre'de 300 binden fazla Müslüman yaşıyor. Müslümanların çoğu Bosna, Kosova ve Türkiye'den gelenler. İsviçre'de içlerinde Cenevre ve Zürih'in bulunduğu kentlerde minareleri olan 4 cami bulunuyor. Ülkedeki toplam cami sayısı ise 150.

Minare karşıtı kampanya

         İsviçre'nin doğusundaki Wangen kasabasındaki Türk kültür merkezi, çatısına 6 metre yüksekliğinde bir minare inşa etmeye başlayınca, muhit sakinleri minarenin manzaralarını bozduğu gerekçesiyle girişime karşı çıktı.
         Kültür merkezine komşu olan İsviçrelilerin yerel kampanyası, aşırı sağcıların devreye girmesiyle bir anda federal bir minare karşıtı kampanyaya dönüştü.
         Referandum teklifi, yıllardır göçmen karşıtı politikalarını sürdüren ve minarelerin ülkenin İslamlaşmasının işareti olduğunu savunan sağcı İsviçre Halk Partisi tarafından gündeme getirildi.
         Teklife karşı çıkanlar, minare yasağının ayrımcılık anlamına geleceğini, kin ve nefret kışkırtıcılığına neden olacağını savundu.

Kaynak: Milliyet Gazetesi,http://www.milliyet.com.tr/Dunya/SonDakika.aspx?aType=SonDakika&KategoriID=19&ArticleID=1167934&Date

 

Bu haber 743 defa okundu.