ENVER PAŞA'NIN TORUNUNDAN BAKÜ'YE ANLAMLI MESAJ

27 Ekim 2009 09:49 tsi
"Azerbaycan deyince akıllara sadece Ayrılık parçasının geldiği bir Türkiye'de elbette konuyla ilgili hassasiyet istenilen seviyede olmayacaktır."

Arzu Enver’den Bakü’ye anlamlı mesaj

Bir yakınıma armağan etmek üzere Azerbaycan edebiyatının en güzel eserlerinden Ali ve Nino'nun Türkiye Türkçesi basımını arıyorum Bakü'de. Şehrin meşhur meydanlarından 28 May taraflarında bir sahafa uğruyorum. Artık kitabı bulacaksam burada bulabilirim. Bu şehirde esnafa herhangi bir şey sormadan evvel dükkânda yer alan malzemeleri dikkatlice inceler, daha sonra sormam gerekeni sorarım. Burada da hem adet yerini bulsun, hem de kitap raflarını incelemenin eşsiz tadına varalım diye başlıyorum sağ köşeden didiklemeye. İlerledikçe Rusça edebi eserler ve okul kitapları yerini Kiril alfabesiyle yazılan Azerice kitaplara bırakıyor. Buna Azerice diyorum çünkü Azerbaycan Türkçesi Kirilce'ye ihtiyaç olmadan rahatlıkla kendi alfabesinde yazılıp okunabilir. Bu bölümde de umduğumu bulamıyor ve soruyorum sahafa: "Ali ve Nino'nun Türkçesi var mı sizde?" Sahaf muzipçe gülümseyip: "Ne o? Yoksa okuyamıyor musun Azerbaycan dilini?" diye karşılık veriyor. "Hayır, ben değil; Türkiye'dekiler okuyamıyor Azerbaycan dilini. Hediye göndereceğim kitabı" cevabıma karşılık: "Bizim sizi bildiğimiz kadar siz bizi bilseniz hiç sıkıntı yaşamazdık" diyor. Bu ani sitemli cevabın altında elbette ki 1991'den bu yana yaşadığımız en büyük Türkiye - Azerbaycan krizinin etkileri var. İki taraf hiç olmadığı kadar birbirini incitmiş, tahriklere kapılmış ve aşırı duygusal davranarak olmaması gereken vaziyetlerin meydana gelmesine sebep olmuştu.

Türkiye'ye ait ne varsa her daim tutulup korunduğu, belki Türkiye'den daha fazla Türk filmlerinin izlendiği, maçlarının takip edildiği ve müzik eserlerinin dinlendiği bir ülkede artık Türkiye ismi daha az mana ifade eden bir şekle büründü.

Sinan Oğan'ın ifade ettiği gibi, iki yanlış bir doğru etmez ve kardeşin kardeşe küslüğü büyük olur. Türkiye'deki maç esnasında yapılan provokatif eylemin Bakü'ye yansıması, ardı sürecek olan bir dizi girişimin meydana gelmesine sebep oldu. Bunlar elbette birden oluşan meseleler değil. Kökü daha evvel Ermenilerden özür dileme kampanyaları, Erivan'daki futbol diplomasisi ve Ermenistan'la yakınlaşma konusundaki aceleci tavırlarımızla oluşan bu kriz, Türk bayrağının Bakü'deki Türk şehitliğinden indirilmesiyle devam etmiştir.

Meselenin özü siyasi olmaktan çok, iki halkın birbirini yeterince tanımaması ve bu konuda yeterli gayreti göstermemesiyle ilgilidir. Azerbaycan deyince akıllara sadece Ayrılık parçasının geldiği bir Türkiye'de elbette konuyla ilgili hassasiyet istenilen seviyede olmayacaktır. Bizde Reşid Behbudov'u, Üzeyir Hacıbeyov'u, Kurban Said'i, Nizami Gencevi'yi ve hatta Bakü fatihimiz Nuri Paşa'yı bile bilenler pek azdır. O halde kardeş ülkeye olan hassasiyetimiz de o denli az olacaktır. Azerbaycan'la yenilediğimiz son kan kardeşliğimiz olma özelliğini taşıyan 1918 yılında Bakü'nün kurtarılışı bile her ferdimizin bilmesi gereken bir öneme sahiptir. Ancak bir bayrak krizi sonrası Bakü'deki Türk şehitliğinin ne anlama geldiğini öğrenmemiz, bazı konularda nasıl hatalı davrandığımızın da göstergesidir.

1918'de ne olmuştu?
Doğu aleminde ilk Müslüman cumhuriyet olan Azerbaycan Cumhuriyeti kuruldu. Vatanperver Azerbaycan Türkleri üzerlerinde bulunan büyük baskılara rağmen bu kuruluşu başarıyla gerçekleştirdiler. Ancak bu topraklar üzerindeki emperyalist emellerini hiç çekinmeden kullanmayı adet edinmiş Rus gücü Azerbaycan'da bir Ermeni anarşisi oluşturmaya başladı. Yeni cumhuriyette gerçekleşen bu kaosu durdurmak için Enver Paşa bir ordu hazırlatarak başına kardeşi Nuri Paşa'yı geçirdi.

Hedef Bakü, amaç rejimi muhafaza etmektir... Hem de elde olmayan imkanları azami derecede kullanarak. Türkiye'de her fırsatta kötülenmesine alıştığımız İttihat ve Terakki yönetimi Bakü'de bir destan yazmış ve bugün Türkiye'nin kan kardeşliğinin simgesi olan 1918 zaferinin var olmasını sağlamıştır.

Krizin aşılması için Türkiye'deki siyasi yetkililer dışında bir başka önemli isimden Bakü'ye mesaj iletildi. Enver Paşa'nın torunu Arzu Enver, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e yaşanan sorunlarla ilgili bir mektup iletti. Elbette bu konuda söz söylemeye en layık kişi, Türkiye'nin Azerbaycan'la kardeşliğini sonsuza dek tesis eden paşamızın torunu olacaktır. Aliyev'e gönderdiği mektubunda Türk bayrağının indirilmesinden duyduğu üzüntüyü dile getiren Arzu Enver, geçen seneki Bakü ziyaretinde saygı duruşunda bulunduğu Türk şehitliğindeki bayrağımızın Azerbaycan'a bir emanet olduğunu belirtti. Buluşmanın zor, ayrılığın ise çok kolay olduğunu söyleyen Enver mektubunda, oturduğu caddenin adının Haydar Aliyev ismini taşıdığını ve burada Türkiye ile Azerbaycan bayraklarının dalgalanışından her daim duyduğu mutluluğu anlatmakta. Bu mektup Türkiye basınından çok Azerbaycan basınında ilgi gördü. Dediğimiz gibi, Türkiye değerlerinin farkına ancak krizler vesilesiyle varmaktadır. Umarız bu önemli girişim olumlu sonuçlarını kısa sürede bizlere gösterir.

Mehmet Fatih Öztarsu- Milli Gazete

Kaynak: Milli Gazete,http://www.milligazete.com.tr/makale/arzu-enverden-bakuye-anlamli-mesaj-141777.htm

Bu haber 564 defa okundu.