TARİHİ SÜREÇTE İSLAM DEVLETLERİ

18 Kasım 2007 17:50 tsi
İslam öncesi Arap yarımadasında siyasi bir birlik yoktu .Araplar kabilelerden meydana geliyordu.Bu kabileler arasında sürekli savaşlar ,kan davaları vardı.

İslam öncesi Arap yarımadasında siyasi bir birlik yoktu .Araplar kabilelerden meydana geliyordu.Bu kabileler arasında sürekli savaşlar ,kan davaları vardı. Mekke şehri bütün kabileler tarafından kutsal kabul edilmişti.Her yıl Mekke şehrinde toplanır,panayırlar,eğlenceler yaparlardı.

İslam öncesi Araplar putlara tapıyorlardı. Araplarca kutsal sayılan yüzlerce put vardı. Bütün bu putlar Mekke deki Kabe içerisinde yer alıyordu.( Kabe İslam öncesi de Araplar tarafından kutsal kabul ediliyordu.)  İslam öncesi Arap toplumunda kadının hiçbir değeri yoktu. Halk  göçebe ve şehirli olmak üzere ikiye ayrılmıştı.

İslam öncesi dönemde Arap yarımadasında kurulan önemli devletler şunlardır:

1.Main Devleti

2.Sebe Devleti

3.Himyeri Devleti

4.Gassaniler

5.Tedmürler

6.Nabatlılar

PEYGAMBER EFENDİMİZ HZ. MUHAMMED 'İN (S.A.V) DÖNEMİ:

HZ. Muhammed ( s.a.v) 571 yılında Mekke şehrinde dünyaya geldi.Babasının adı ABDULLAH , annesinin adı AMİNE dir. Hz. Muhammed(s.a.v) küçük yaşta önce babasını daha sonra da annesini kaybetti.Önce dedesi ABDÜLMUTTALİB , o da ölünce amcası EBU TALİB in yanında kaldı.Amcası ile  beraber ticaretle uğraştı. Küçük yaşından itibaren çevresinde doğruluğu,güvenirliliği ile in kazandı. Hira mağrasında düşünceler içerisinde iken vahiy meleği Cebrail ilk  vahyi getirdi.Bu şekilde Hz.Muhammed’in peygamberlik süreci başlamış oldu. Hz. Muhammed’e ilk inananlar Hz.Hatice, Hz.Ali, Hz.Ebu Bekir, ve Hz. Zeyd oldu. Ancak yeni gelen din (İslam) Mekkeliler tarafından hiç hoş karşılanmadı. Çünkü İslam dini kendi dinleri putperestlik ile hiç benzeşmiyordu.Atalarının dinine büyük bir bağlılık duyan Araplar Hz.Muhammed’ e ve yeni dine şiddetle karşı  geldiler. Bu karşı gelme zamanla Müslümanlara  karşı şiddete dönüştü.Bunun üzerine Hz.Muhammed Müslümanlara hicret (göç) emrini verdi. 615 yılında Müslümanlar önce Habeşistan’a  baskılar artınca da 622 yılında  Mekke’yi terk ederek Medine şehrine hicret(göç) ettiler. Hicret ‘ten sonra Medine İslamiyet’in merkezi durumuna geldi.

1)HİCERET’İN ÖNEMİ:

1.Hicret İslam’ın kurtuluşu oldu.
2.İslamiyetin yayılması için uygun bir ortam doğdu.
3.Medine ‘de İslam Devleti kuruldu.
4. Hicret , Hz.Ömer döneminde takvim başlangıcı olarak kabul edildi.(Hicri takvim)
5.Mekke’den göç edenler (Muhacir) ile Medine’li Müslümanlar ( Ensar) kardeş ilan edildi.
6. İslam Devleti’nin ilk anayasası ilan edildi.

2)BEDİR SAVAŞI (624)

Nedeni: Mekkelilere ait bir ticaret kervanı  Müslümanlarca ele geçirilmek istenmişti. Bu şekilde Müslümanların Hicret esnasında Mekke’de bıraktıkları malların karşılığı alınacaktı. Bu durum iki tarafı karşı karşıya getirdi.
Sonuçları:
1.Bedir savaşı Müslümanların kazandığı ilk askeri zaferdir.
2.Müslümanların kendilerine olan güvenleri artmıştır.
3.Şam ticaret yolu Müslümanların eline geçmiştir.
4.Mekkeli esirlerden okuma-yazma bilenler 10 Müslüman ‘a okuma-yazma öğretme karşılığında serbest bırakıldılar.

3)UHUD SAVAŞI (625)

Sebepleri: 

Mekkelilerin Bedir savaşının intikamını alma istemeleri. Mekkelilerin Medine şehrine doğru gelmeleri üzerine iki taraf Uhud dağı eteklerinde karşı karşıya geldiler. Savaşın başlangıcında Müslümanlar üstün iken Peygamber tarafından görevlendirilen okçuların yerlerini terk etmeleri savaşın kaybedilmesine yol açmıştır.

Sonuçları:

1.Mekkeliler savaştan galip gelmelerine rağmen kesin bir sonuç elde edemediler.
2.Okçuların yerlerini terk etmeleri savaşın kaybedilmesine yol açmıştı. Bu durum Peygamberin emirlerine  uymanın ne kadar önemli olduğunu gösterdi.

4)HENDEK SAVAŞI(627)

Sebepleri:

1.Uhud savaşından sonra Medine ‘den çıkarılan Yahudilerin Mekkelileri sürekli kışkırtmaları.
2.Mekkelilerin Müslümanlara kesin bir darbe vurma istekleri.
 Kalabalık bir ordu ile harekete geçen Mekkelilere karşı Medine şehrinin savunulmasına karar verildi. Salman-ı Farisi adında bir İranlı Müslümanın önerisi ile şehrin etrafına hendekler kazıldı. Mekkeliler bu hendekleri aşamadılar ve bir sonuç alamadan geri döndüler.

Sonuçları:

1.Bu savaş Mekkelilerin Müslümanlar üzerine yaptıkları son saldırı olmuştur. Bundan sonra Müslümanlar saldırı, Mekkeliler savunma konumuna geçmiştir.
2.Medine çevresindeki birçok Arap kabilesi Müslüman olmuştur.

5)HUDEYBİYE BARIŞI(628)

628 yılında Müslümanlar Mekke’de bulunan Kâbe’yi ziyaret etmek istediler. Mekkeliler bu durum karşısında tedirgin oldular ve ziyarete izin vermek istemediler. Bunu üzerine taraflar arasında Hudeybiye Antlaşması imzalandı.
1.Her iki taraf istedikleri kabileler ile ittifak yapabilecekler. Ancak askeri yardım yapmayacaklardı.
2.Müslümanlar  o yıl  Kabe’yi ziyaret etmeyecekler,ertesi yıl ziyaret yapacaklar.
3.Müslüman olan Mekkeli gençler ailesinin izni olmadan Medine’ye alınmayacak, Mekke’ye sığınanlar ise geri verilmeyecekti.
4.Barış on yıl süre ile geçerli olacaktı.

ÖNEMİ: Bu antlaşma ile Mekkeliler Müslümanları hukuken tanımış oldular.
 

6)HAYBER’İN FETHİ:

 (629) Hayber’de yaşayan Yahudiler Müslümanlar aleyhine işler yapıyorlar, İslam’ı kötülüyorlardı. Bunun üzerine Buranın fethine karar verildi.  Hayber kalesi Yahudilerden alındı.

ÖNEMİ : Hayber’in fethi ile Şam ticaret yolunun kontrolü Müslümanların eline geçmiş ve güvenliği sağlanmıştır.

 7)MUTE SAVAŞI (629):

 Müslümanlar ile Bizanslılar arasında yapılan ilk savaştır.Çok kalabalık olan Bizans ordusu karşısında Müslümanlar bir sonuç elde edemediler.

8)MEKKE’NİN FETHİ (630):

Mekkelilerin Hudeybiye Barışını bozmaları üzerine Mekke’nin fethine karar verildi. Mekke şehri hiçbir karşı koyma görmeden kısa sürede ele geçirildi. Mekke’nin fethi ile  Arap yarımadasının tamamı kısa sürede Müslümanların kontrolüne girdi.

9)HUNEYN SAVAŞI (631):

Mekke’nin  fethinden sonra İslam’ı benimsemeyen Arap kabileleri  Mekke’nin dışında toplandılar. Müslümanlar ve Putperest Arap kabileleri arasında yapılan bu savaşı Müslümanlar kazandı ve ardından Ta’if şehri de kuşatıldı ancak alınamadı. Bir süre sonra Ta’if halkı kendi istekleri ile Müslüman oldular.

10)TEBÜK SEFERİ (631):

Bizans İmparatoru Heraklius’un büyük bir ordu ile Arabistan’a geldiği haberi üzerine  Hz. Muhammed Tebük’ e doğru sefere çıktı. Ancak haberin doğru olmadığı anlaşıldı. Tebük Seferi Hz. Muhammed’in son seferi olmuştur.
Hz.Muhammed son bir kez  Mekke’de kalabalık bir Müslüman kitlesine  VEDA HUTBESİNİ  söyledi. 632 yılında Medine’de vefat etti. Hz.Muhammed vefat ettiği yere gömüldü. Medine şehrindeki  peygamberimizin bu mezarına “Ravza-i Mutahhare” denir.

DÖRT HALİFE DÖNEMİ:

Hz. Muhammed (s.a.v) vefat edince Müslümanların başına sırası ile Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer ,Hz. Osman ve Hz. Ali geçti .İşte bu döneme dört halife dönemi (Hulefa-i Raşidin ) denir. Dört Halife Devri’nde Halifeler seçimle belirlendiği için bu döneme “Cumhuriyet” denilmiştir.

 1. HZ. EBU BEKİR DÖNEMİ (632-634):

a.Yalancı peygamberlerle mücadele edildi.
b.Kuran-ı Kerim kitap haline getirildi.(Nedenleri: Yalancı peygamberlerin ortaya çıkması ,Hafızların savaşlarda şehit olmaları,Ayetlerle hadislerin birbirine karışmasının önlenmek istenmesi,Kuran ayetleri arasına rivayetlerin girmesinin önlenmek istenmesi,Kuran’ın yazılı olduğu malzemenin (deri, taş, ağaç gibi) korunmasındaki zorluklar etkili olmuştur. )
c.İlk kez Arap yarımadasının dışında fetihler yapılmaya başlandı.

2.HZ. ÖMER DÖNEMİ (634-644):

 Hz. Ebu Bekir ölmeden önce Hz. Ömer’in halife olmasını istemişti. O’nun ölümü ile Hz. Ömer ikinci halife oldu. Hz. Ömer döneminin önemli olayları şunlardır.
a.Bizans Devleti ile YERMÜK  SAVAŞI yapıldı ve Suriye ve Filistin  fethedildi.
b.İran’da kurulu olan Sasani Devleti ile Kadisiye ve  Nihavend savaşları yapıldı ve İran  fethedildi.
c.Kuzey Afrika’da Mısır, Libya bölgesi fethedildi.
d.İslam Devleti  doğuda Horasan, batıda Libya, kuzeyde Kafkasya’ya kadar genişledi.
e.İlk divan teşkilatı oluşturuldu.
f.Ülke eyalet ve illere ayrıldı.
g.İlk adli teşkilat yapısı oluşturuldu.
h.Fethedilen ülkelerde sürekli ordugahlar kuruldu.
I.Hicri takvim kullanılmaya başlandı.                                                                                                                                     İ.İkta sistemi ilk defa bu dönemde uygulanmıştır.

3.HZ. OSMAN DÖNEMİ (644-656):

a.İslam orduları Ceyhun nehrini aşarak  Türklerle  karşı karşıya geldiler.( Orta Asya da Türgeş  Türkleri, Kafkasya’da  Hazar Türkleri ile)
b.Kuzey Afrika’nın fethine devam edildi .Tunus ele geçirildi.
c.İslam Devleti’nin ilk donanması Hz. Osman döneminde kuruldu.( Şam Valisi Muaviye tarafından)
d.Hz. Ebu Bekir döneminde kitap haline getirilen Kuran- ı Kerim  İslam Devleti’nin sınırlarının genişlemesi ve Müslümanların  sayısının artması ile zorunlu olarak çoğaltıldı.(Kur’an–ı Kerim’in değişik okuma şekilleri ortaya çıktı)
e.Hz  Osman Emevi kabilesine mensup birisiydi.  Bu yüzden devletin önemli görevlerine hep Emevi kabilesinden olanlar getirildi. Bu durum diğer kabileler arasında huzursuzluğa yol açtı. İslâm dünyasında ilk defa anarşi faaliyetleri başlamıştır. İslâm dünyasında başlayan görüş ayrılıkları; karışıklıklara ve fetihlerin durmasına neden olmuştur.  Hz. Osman bir suikast ile öldürüldü.

4.HZ. ALİ DÖNEMİ (656–661 ):

 Dört halife döneminin son halifesi  olan Hz. Ali döneminde Müslümanlar arasında ikilikler çıkmaya başladı. Başta Şam valisi Muaviye, Hz. Ayşe ,Talha ve Zübeyr olmak üzere  bir çok kişi Hz. Ali’nin halifeliğini kabul etmediler. İslam dünyası Hz. Ali taraftarları ve diğerleri olmak üzere ikiye ayrıldı. Bu durum kaçınılmaz olarak savaşlara yol açtı. Müslümanlar arasında yapılan ilk savaş “Cemel Vak”ası (Deve olayı) denilen savaştır. Bu savaşta Hz. Ali taraftarları üstün geldi ve savaşı kazandılar.Hz. Ayşe esir alındı ve Medine’ye gönderildi.  Bu savaştan sonra Şam Valisi olan Muaviye  ile Hz. Ali birbirlerine rakip oldular. İki taraf arasında  “ Sıffın Savaşı” yapıldı Bu savaşında kesin bir galibi olmayınca taraflar  Hakeme başvurmak için karar aldılar. Sorun bir kez de tarafların hakemleri arasında görüşüldü. Tarafların hakemleri;sorunun ancak her iki tarafından  halifelikten vazgeçmesi ile  çözüleceği konusunda  anlaştılar. Ancak Muaviye’nin hakemi bir hile yaparak Muaviye’yi tekrar halife ilan edince taraflar arasındaki  sorun daha da büyüdü. İslam dünyasının bu duruma düşmesi bazı Müslümanların her iki tarafada düşman olmasına sebeb oldu. “Hariciler “ adında yeni bir grup daha çıktı.Haricilere göre Müslümanların bu duruma gelmesinde hem Hz. Ali hem de Muaviye sorumlu idi. Her ikisi birden öldürülürse sorun çözülürdü.Hariciler bu düşüncelerini gerçekleştirmek için harekete geçtiler. Hz. Ali bir suikastla şehit edildi. Muaviye yaralanıp kurtuldu. Hz. Ali’ nin vefatı ile de dört halife dönemi bitmiş oldu.

EMEVİLER DÖNEMİ (661- 750 ) :

MUAVİYE DÖNEMİ:

Hz. Ali’nin ölümü ile Muaviye  İslam Devleti’nin başına halifesi oldu. Muaviye Emevi kabilesinden olduğu için  Muaviye ve daha sonra kendi soyundan gelen halifeler dönemine Emeviler dönemi denir. Muaviye halife olmakla birlikte tam anlamı ile rahat değildi. Çünkü Hz. Ali’nin oğlu  Hz. Hasan harekete geçmişti. Müslümanlar arasında yeniden bir savaş ortamı oluşuyordu. Ancak Hz. Hasan  Müslümanlar arasında yeni bir savaşın olmasını istemediğinden Muaviye ‘ye bazı şartlar öne sürerek savaştan çekildi. Buna göre Muaviye ölünce yerine Hz. Hasan’ın kardeşi Hz. Hüseyin halife olacaktı. Muaviye bu teklifi kabul etti.
Muaviye döneminde bir taraftan iç karışıklıklar olurken  diğer taraftan fetih hareketleri hızını kesmeden devam ediyordu. Rodos ve Girit adalarına seferler yapıldı. İstanbul ilk defa İslam donanması tarafından kuşatıldı. Ancak İstanbul ‘un kalın surları ve suda da yanan grejuva ateşi sayesinde  kuşatmadan kurtuldu. Muaviye döneminin en önemli olaylarından birisi de kendisi ölmeden oğlu Yezid’i veliaht ve halife ilan etmesidir. Böylece halifelik babadan oğula geçen “saltanat”a dönüşmüştür.

2.YEZİD DÖNEMİ :

 Muaviye daha ölmeden oğlu Yezid’i halife ilan etti. Hz. Hasan ile yapmış olduğu antlaşmaya uymadı.  Bunun üzerine Hz. Hüseyin harekete geçti.Küçük bir grupla Kufe şehrine doğru yola çıktı. Ancak Kerbela şehri yakınlarında Yezid’in ordusu tarafından kuşatıldı, direnmesi üzerine etrafındakilerle beraber öldürüldü. Hz. Hüseyin’in öldürülmesi İslam Dünyasındaki ayrılıkları daha da arttırdı.(Hz. Muhammed’in torunu öldürülüyor)Hz.Ali taraftarları Ayrılarak Şİİ mezhebini kurdular. Bu olay Müslümanların; Şiiler ve Sünniler şeklinde kesin olarak gruplara ayrılmasına neden olmuştur

 3. ABDÜLMELİK DÖNEMİ:

 Halife Abdülmelik iç karışıklıkları giderdikten sonra fetih hareketlerine devam etti. Arapça resmi dil olarak ilan edildi. İlk İslam parası bu dönemde bastırıldı.

 4. VELİD DÖNEMİ:

Halife Velid döneminde fetih hareketleri daha da hızlandı.İslam orduları bir taraftan  Orta Asya’da fetihler yaparken diğer taraftan Kuzey Afrika’nın fethi tamamlanmış İslam orduları Cebelitarık boğazını geçerek İspanya’ya  girmişti. Tarik Bin  Ziyad komutasındaki İslam orduları kısa sürede İspanya’yı fethettiler.
Puvatya Savaşı: İspanya’yı fetheden İslam orduları  Pirene Dağlarını aşarak Fransa ya girmeye başladılar. Bunu üzerine Arap-İslam ordusu ile Frank ordusu karşı karşıya geldi. İki taraf arasında yapılan Puvatya Savaşını  Frank ordusu kazandı ve Müslüman Arapların Avrupadaki fetih  hareketi durmuştu.  Yenilen  Müslüman Arap ordusu Fransa’dan geri çekildi ve İspanya da kaldı.
   Yaklaşık 90 yıl süren Emevi hanedanı Horasanlı Ebu Müslim’in başlattığı bir ayaklanma sonucunda  yıkıldı ve yerine Abbasi hanedanı kuruldu.

 EMEVİLERİN YIKILIŞ SEBEBLERİ:

1.Emevilerin Arap olmayan Müslümanlara değer vermemeleri, Arapları üstün görmeleri. (Arap olmayan Müslümanlara “M*******i” diyorlardı.)
2.Önemli görevlere Emevi ailesinden olanların getirilmesi ve bu durum sonucu oluşan Arap kabileleri arasındaki huzursuzluk.
3.Emevi ailesi arasındaki geçimsizlikler.
4.Fetihlerin durması.
5.Hz. Ali taraftarlarının ( Şiiler) çalışmaları.
6. Hz. Abbas’ın soyundan gelenlerin çalışmaları(Hz. Abbas peygamberimizin amcasıdır.)

EMEVİLER DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ:

1.Emeviler döneminde sınırlar Doğuda Seyhun  Nehrine, Batıda Atlas Okyanusuna, Kuzeyde Pirene dağlarına ve  Anadolu içlerine kadar genişlemişti.
2.Emeviler döneminde İslam kültür ve uygarlığının temelleri atıldı.
3.Emeviler devrinde halifelik babadan oğula geçmeye  başladı ve halifelik bir saltanata dönüştü.
4.Türklerle Araplar arasında şiddetli mücadeleler yapıldı.( Emevilerin Arapçılık politikası bunda etkili olmuştur.)
5.Ülke yönetimi eyaletlere bölünmüştür.

ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ(756–1031):

 Emeviler hanedanı sona erince, Abbasilerin elinden kaçan Halife Hişam’ın torunu Abdurrahman  Endülüs’e (İspanya’ya ) gelerek burada  Endülüs Emevi Devleti’ni kurdu.
   Endülüs Emevi Devleti bulundukları coğrafya gereği toprak genişletme, fetih yapmaktan çok, bilim, kültür, sanat alanlarında çalışmalar yaptılar ve bu konularda oldukça ileri gittiler. Endülüs Emevi Devleti iç karışıklıklar ve Hıristiyan  İspanya krallıklarının baskıları sonucunda yıkıldı. Endülüs Emevileri’nin yerine birçok beylik kuruldu. Bunlar arasında en önemlisi Beni Ahmer Devletidir.
BENİ AHMER DEVLETİ  Endülüs Emevileri yıkılınca başkenti Gırnata olarak kurulan bir beyliktir. Bir bakıma Endülüs Emevileri’nin devamı da sayılabilir. Başkenti Gırnata olduğu için bu devlete “Gırnata İslam Devleti” de denmektedir. Kuzeydeki Hıristiyan krallıklar güçlenince  Beni Ahmer Devleti daha fazla varlığını sürdüremedi ve yıkıldı.(1492)

ABBASİLER (750-1228 ) :

1) Emevilerin yıkılması ile İslam Devletinde Abbasiler dönemi başlamış oldu. İlk Abbasi halifesi Ebul Abbas Abdullah oldu.  Ebul Abbas’ın ölümünden sonra  halife olan Ebu Cafer El Mansur  Bağdat şehrini kurarak Devletin merkezini buraya taşıdı.( Emeviler döneminde devletin merkezi Şam şehri idi.) Ancak Abbasiler en güçlü dönemini halife Harun Reşid ve oğulları (  Emin, Me’mun, Mutasım ) döneminde yaşamıştır.
 2)Harun Reşid’den sonra halife olan  Me’mun döneminde Türklerin İslam devletindeki etkinliğide yavaş yavaş artmaya başladı. Türkler arasında İslam Dini hızla yayılmaya başladı. Emevileri aksine Abbasilerin Türklere hoşgörü ile yaklaşmaları ,ayrımcılık yapmamaları,Türk-Arap ilişkilerin düzeltmiş ve İslam Dini Türkler arasında yayılmaya başlamıştır. Halife Mutasim döneminde Türklerin İslam Devletindeki etkinliği daha da arttı.Türklerden ordular oluşturulmaya başlandı. Türk ordusu için Bağdat yakınlarında Samerra şehri kuruldu. Harun Reşid döneminde Bizans sınırında “Avasım” eyaleti kuruldu. Anadolu’da Tarsus’tan doğu yönüne uzanan bir hat boyunca kurulan bu şehirlere Türkler yerleştirilmiştir
 3)Abbasiler döneminde bilimsel alanda çalışmalar hızla devam etti.Eski Yunan, Süryani,Hint,İran gibi medeniyetlere ait eserler Arapça’ya  tercüme edilerek ,bu medeniyetlere ait birikimler İslam Medeniyetine geçti. Müslümanlar öğrendikleri bu bilgilere yenilerini ekleyerek daha da geliştirdiler.
4)Halife Mutasım’ın ölümünden sonra Abbasi devleti giderek gücünü kaybetti, bir süre sonra da parçalandı.Abbasi Devleti toprakları üzerinde  “Tavaif-i Muluk” adı verilen devletler kuruldu. Abbasi Devleti’nin yerine kurulan bu devletlerin isimleri ve kuruldukları yerler şunlardır.
1.Tolunoğulları: Mısır 2.İhşitler(Akşitler): Mısır 3.İdrisoğulları: Fas 4.Aglebiler:Tunus,Cezayir 5.Fatimiler:Mısır 6.Tahiroğulları:İran,Horasan7.Saffariler:İran’ın Sistan bölgesi 8.Samanoğulları:Horasan,Maverunnehir
9.Büveyhoğulları:İran
Büyük Selçuklu Devleti döneminde Türk Hükümdarları Abbasi halifelerine sahip çıkmışlar ve özellikle Şii Büveyhoğullarına karşı korumuşlardı. Büyük Selçuklu Devleti yıkılınca Abbasilerde en önemli destekçilerini kaybettiler.  1258 yılında Moğol Hükümdarı Hülagu Han Bağdat’ı ele geçirip Abbasilere son verdi. Moğolların elinden kurtulan  Abbasi ailesine mensup kişiler Mısır’a kaçtılar ve orada Memlukların egemenliğinde halifeliklerini devam ettirdiler. 1517 yılında Yavuz Sultan Selim Mısır’ alınca halifelik Türklere geçmiş oldu. Abbasi  halifeliği de tamamen sona erdi.

Abbasilerin Genel Özellikleri :

1)Abbasiler Arap olmayan milletlere hoşgörüyle yaklaşmış ve İslâmiyet’in daha fazla yayılmasını sağlamışlardır.

2)Bu dönemde Emevilere göre bilim – kültür alanında daha çok gelişme gözlenmiştir.

3)Türkler ilk kez bu dönemde İslâmiyet’i kitleler halinde benimsemişlerdir.

4)Abbasilerin denizciliğe önem vermemeleri ticari ve askeri alanda gelişmelerini engellemiştir.   

 TALAS SAVAŞI (751 ):

 7. Yüzyılda Türklerin Orta Asya’ da ki etkinlikleri azalmıştı. Göktürk Devleti  Çinliler tarafından yıkılmış ve Çinliler bütün Orta Asya’ya hâkim olmuşlardı.

 Doğudan gelen Çinliler  ile Batıdan gelen Müslüman Araplar Orta Asya da karşı karşıya geldiler. Çinliler ve Araplar arasındaki bu mücadele Türklerin de kaderini etkiliyordu. Türkler bu savaşta Araplara destek verdiler ve Talas savaşını Arapların kazanmasını sağladılar. Talas savaşı sonucunda;
a.Türk-Arap ilişkileri düzeldi.
b.İslam Dini Türkler arasında hızla yayılmaya başladı.( İlk Müslüman olan Türk boyları ,Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleridir.)     
c. Çinlilerin orta Asya da ki Egemenlikleri sona erdi.

 NOT:

Bundan sonraki süreç Türk-İslam Devletleri adı altında devam etmiştir.(Bakınız:Mir Haber-Türk islam Devletleri)

Bu haber 9,362 defa okundu.