Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)

15 Kasım 2007 03:32 tsi
Federal bir Kıbrıs Devleti kurma amacına Rumlar yanaşmayınca,15 Kasım 1983 tarihinde KKTC'nin ilanı gerçekleşti.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) veya Kıbrıs Türk Devleti, Akdeniz'de yer alan ve dünyadaki en büyük dördüncü ada olan Kıbrıs adasının kuzey kısmında yer alan, uluslararası camiada yalnızca Türkiye tarafından tanınan devlettir. Pakistan ve Bangladeş de bir süre KKTC'yi tanımıştır; ancak uluslararası camiadan gelen baskılar sonucu tanımaktan vazgeçmişlerdir.

Kuzeyde Dipkarpaz, batıda Güzelyurt, güneyde de Akıncılar'a doğru KKTC toprakları yayılır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Rum Kesimi toprakları arasında Birleşmiş Milletler'in kontrol bölgesi bulunmaktadır. KKTC'nin de Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı adında bir ordusu vardır.

Tarihi

1960'ta Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk cemaatleri arasında kurulan ortak Kıbrıs Cumhuriyeti yaşanan iç çatışmalar sonucu sürdürülemez olmuş ve 15 Temmuz 1974 tarihinde Yunan cuntasının Kıbrıs'da darbe yaptırması sonucu gerçekleşen Kıbrıs Barış Harekâtı'nın ardından gerçekleşen İkinci Barış Harekâtı'nın hemen ardından 25-26 Ağustos 1974 tarihinde BM Genel Sekreteri Kıbrıs'a gelmiş ve toplumlar arasında ikili görüşmelerin başlatılmasını istemişti. İkili görüşmelerde varılan mutabakat gereği nüfus mübadelesi yapılmış ve Rumlar güneye, Türkler ise kuzeye geçmiştir. Böylece iki bölgeli ve iki toplumlu bir federal yapı için uygun ortam sağlanmıştı. 13 Şubat 1975 günü Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin ilanı Doktor Fazıl Küçük tarafından açıklanarak gerçekleşti. Amaç federal bir Kıbrıs Devleti kurmaktı.Rumlar bu yapıya yanaşmayınca,15 Kasım 1983 tarihinde KKTC'nin ilanı gerçekleşti.

Türkiye, Pakistan ve Bangladeş KKTC'yi ilk tanıyan ülkeler olup Türkiye dışındaki ülkeler daha sonra bu tanımayı geri çekmişlerdir. KKTC'nin kuruluş bildirgesini kurucu cumhurbaşkanı Rauf Denktaş okumuştur.
Daha sonra yapılan referandum sonucu halk KKTC Anayasasına büyük bir çoğunlukla evet demiştir. Yıllarca süren toplumlararası görüşmelerden bugüne değin herhangi bir sonuç çıkmamıştır. En son BM Kıbrıs Çözüm Planı ile iki toplum arasında yeniden birleşme imkânı da referandum'da Kıbrıslı Türklerin "evet"ine karşı Rumların "hayır" demesi sonucu gerçekleşmemiştir.

Yönetim ve Siyaset:

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhuriyetle yönetilmekte olup yarı başkanlık sistemi bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı aynı zamanda devlet başkanı, başbakan ise hükümetin başkanıdır. Çok partili sistem uygulanmaktadır. Yürütme yetkisi hükümetin elindedir. Yasama yetkisi ise hükümetle beraber KKTC Meclisi'ne aittir.

Uluslararası statü ve dış ilişkiler:
 
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Türkiye dışında tanınmamakta ve ada Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin olarak gösterilmektedir.

KKTC,uluslararası toplum tarafından, uluslararası ilişkilerde Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile birlikte tek devletmiş gibi anılır (örneğin Avrupa Birliği'ndeki üye sayımı). Yine uluslararası ilişkilerde dünya haritalarında Kıbrıs Adası'nın tamamı, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne aitmiş ve KKTC yokmuş gibi gösterilir (örneğin Eurovision Şarkı Yarışması'nda Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin adının Cyprus olarak gösterilerek, oylama sırası Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne geldiğinde ülkenin, Kıbrıs Adası'nın tamamı olarak gösterilmesi).

Azerbaycan'a bağlı özerk ülke olan Nahcivan KKTC'yi hâkim güç olarak tanımakta, fakat Azerbaycan KKTC'yi resmî olarak tanımamaktadır. İslam Konferansı Örgütü KKTC'yi üye olarak kabul etmiş ve gözlemci statüsü vermiştir. Diğer ülkelerden Pakistan, Katar ve Gambiya'nın görüşleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni tanımaya doğru gitmektedir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ordusunda 2000 kadar 18 ile 40 yaşları arasında zorunlu askerliğe alınmış Kıbrıslı Türkler bulunmaktadır. Bunun yanında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 11. Kolordu'su adanın kuzeyine yerleşmiş durumdadır. Bölgedeki Türk kuvvetleri yaşanabilecek Kıbrıslı Türk-Rum anlaşmazlıklarına karşı bölgeye yerleşmiş ve Kıbrıslı Türklerin yaşamını koruma altına almış bulunmaktadır.

Ekonomi:

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ekonomisi kamu sektörü dahilinde ticaret, turizm ve eğitimle beraber tarım ve imalat sanayinden oluşmaktadır. KKTC bütçesi:

4,409 Amerikan Doları (2002)
5,949 Amerikan Doları (2003)
8,095 Amerikan Doları (2004)
10,248 Amerikan Doları (2005)

Coğrafya, İklim, İletişim ve Ulaşım:
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin önemli yerleşim yerleri, başkent Lefkoşe, Girne, Gazimağusa'dır. KKTC,ikliminden dolayı fazla yağış almaz. Genellikle burası sıcak ve güneşlidir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti şu an ki uluslararası camiada tanınmaması durumundan dolayı ekonomik olarakTürkiye'den yardım almaktadır. Tedavüldeki para birimi Yeni Türk Lirası'dır. KKTC'nin neredeyse tüm ithalat ve ihracatı Türkiye üzerinden gerçekleştirilir. Uluslararası telefon kodu olan +90 392 dir. İnternet alan adı .nc.trdir. Dünya Posta Birliği KKTC'yi müstakil bir devlet olarak tanımadığından postalarda NORTH CYPRUS,via Mersin 10 Turkey posta kodu ile gönderilir.

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin baskılarından dolayı KKTC'ye Türkiye hariç direkt uçak seferi düzenlenmemekte ve Ercan Uluslararası Havalimanı ve Geçitkale Havaalanı sadece Türkiye ve Azerbaycan tarafından yasal havaalanı olarak tanınmaktadır.

Yine 1974 yılında Rum Tarafı tarafından KKTC'nin limanlarının, tüm dünya gemilerine kapatıldığı ilan edilmiştir. Türkiye bu ilanı tanımamış ve Kıbrıslı Türk limanlarını serbest ulaşıma açmıştır.

Havaalanları ve Limanlar:

Ercan Uluslararası Havalimanı (Lefkoşe - Ana Havaalanı)
Geçitkale Havaalanı (Gazimağusa)
İlker Karter Havaalanı(Girne)
Pınarbaşı Havaalanı (Girne)
Topel Havaalanı (Güzelyurt)
Girne Limanı (Girne)
Gazimağusa Limanı (Gazimağusa)
KKTC'nin havaalanları ve limanları uluslararası seferlere kapalıdır. Bu durumun sebebi Rum Kesimi'nin engellemesidir. Türkiye'nin bu çıkmazı aşabilmek maksadıyla gerek BM bünyesinde, gerekse AB bünyesinde yaptığı tüm faaliyetlerin önü Rum Kesimi tarafından kesilmiştir.

Nüfus:
 
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin nüfusu yaklaşık 265,000 (işçiler ve Türkiye'den yerleşenler dahil). Bu nüfusun neredeyse tamamı Kıbrıslı Türk'tür ve Türkçe'nin Kıbrıslı ağzını konuşur. Bu nüfus üç ana topluluktan oluşmaktadır: yerli Kıbrıslı Türkler, Türkiye'den gelen göçmenler ki bunlar iki kısımdan oluşur. Adada dünyaya gelenler ve Türkiye'den çalışmak üzere adaya gelenler. Türk Silahlı Kuvvetleri'de halihazırda 33,000lik bir kuvvetle adada bulunmaktadır. Hâlâ Dipkarpaz ve Koruçam'da yaşayan Kıbrıs Rumları ve Maronitler bulunmaktadır. KKTC, başkent Lefkoşe'nın kuzey tarafına sahiptir. Kıbrıslı Türkler'in büyük bir yüzdesi 1974'den sonra göç etmiştir. Özellikle İngiltere, Avustralya ve Türkiye Kuzey Kıbrıs'tan büyük oranda göç almıştır. Göçmenlerin büyük bir kısmı kötü ekonomik koşullar nedeniyle farklı ülkelere gitmek zorunda kalmışlardır. Bu kötü ekonomik koşullarında en büyük sebebi uygulanan ekonomik ambargo nedeniyle üçüncü ülkelere yapılan ticarette büyük zorluklar çekilmesidir. KKTC'nin nüfusu yazın gezip görmek için gelen turistlerle daha da fazlalaşmaktadır.

Eğitim Sistemi:

Dış ülkelere eğitim kapısını açması ve buradaki özel üniversiteler eğitimin gelişmesine katkı sağlamaktadırlar.

Üniversiteler:

Doğu Akdeniz Üniversitesi
Girne Amerikan Üniversitesi
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kuzey Kıbrıs Kampusu
Lefke Avrupa Üniversitesi
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
Yakın Doğu Üniversitesi

Turistik yerler:

Lefkoşe tıpkı Gazimağusa gibi eski bir yerleşim yeridir. Eski şehrin etrafı 5.5 km uzunluğunda şehir duvarı ile çevrilidir ve bu duvar hâlâ sağlamdır.
Efsanevi Beşparmak Dağları'nın şehri koruduğu kuzeydoğu'da, deniz seviyesinde 700 metre yüksekliğindeki dağlar Araplar ile yapılan bir savaşta ölen Bizans kahramanı Digenis'in korunma yeri olmuştur.
En önemli sahillerden biri de Akdeniz kıyısındaki Dipkarpaz'dır. Yarımada şeklinde olan Dipkarpaz aynı yamanda yeşil kaplumbağaların yumurtlama mekânıdır.

Bu haber 602 defa okundu.