En Sıcak Konular

Namık Kemal Zeybek
Konuk Yazar-Aygazete
Namık Kemal Zeybek
6 Aralık 2008

Hoca Ahmet Yesevi ve izbasarlarında hoşgörü



Hoca Ahmet Yesevi "İslam Tasavvufu ile Türk töresinin bileşimini yaparak Orta Asya’da Müslümanlığı yayan ‘Ulu Ata’dır. Türkler arasında İslam’ın ve doğru İslam’ın yayılmasında en önemli yer O’nundur."
     1- Allah aşkı
     2- İnsan sevgisi
     3- İçtenlikli Müslümanlık
     4- Kadına toplum içinde değer vermek
     5- Emeği esas almak
     6- Başka inançlara hoşgörü
     7- Bilimi dinin temeli yapmak
Yesevi öğretisinin esaslarıdır.
     Ahmet Yesevi, Divanı Hikmet adıyla bilinen eserine "Bismillah diyerek hikmet söyledim; taliplere dür ve gevher saçtım" diye başlıyor. Dür ve gevher dediği ayetler ve hadislerdir. Yani Kuran ayetleri ve İslam Peygamberi’nin sözleri ve ilk hikmet ile takip eden yedi hikmetle diyor ki: "Allah’a varan yol insandan geçer. Tanrı elçisi; garip, fakir, yetimlere çok ilgi gösterdiği ve onlara yardım ettiği için Allah’a ulaştı; en yüce makama çıktı; miraç gerçekleşti."
     Yani insana hizmet en kutlu ibadettir. Çünkü insan âlemlerin özü ve yaratılmış en kutlu varlıktır. Bu yüzden insanı incitmek günahların en büyüklerindendir.
     İşte Yesevi’den bir hikmet:
     "Sünnet imiş kafiri de incitme! Katı kalpli kalp kırıcıdan Allah şikâyetçidir."
     Yesevi yolunda "Hakikât" kapısının 10 makamından biri de "kimseyi incitmemek"tir.
     Yesevi’nin ana kaynağı Kur´an-ı Kerim’dir. Yüce kitapta Allah şöyle buyuruyor:
     "Eğer Rabbin dileseydi yeryüzündeki insanların hepsi iman ederdi. Öyle ise sen, inanmaları için insanları zorluyor musun?" (Yunus 99)
     "Sizin dininiz size, benim dinim bana" (El-Kâfirun 6.)
     "Herkesin dini kendine", dinler arasındaki hoşgörünün ve din mensupları arasındaki ilişkinin temeli olmalıdır, diyorum.
     Ahmet Yesevi yolundan yetişen O’nun izbasarlarının en önemlileri Orta Asya’da Hakim Ata Süleyman Bakırgani, Anadolu ve Balkanlar´da Hacı Bektaş Veli ve Yunus Emre’dir.
     H. Ahmet Yesevi’nin hayatı miladi 12. yüzyılı aşıp, 13. yüzyıla ulaşmıştır.
     13. yüzyılı ve sonrasını ise onun binlerce öğrencisi aydınlatmıştır.
     Hakim Ata, Piri’nin yolundan giderek yazdığı hikmetlerde "Hazret Sultan’ın Hıristiyanlar, Yahudiler ve Moğollarla ilgilendiğini" yazıyor. Yesevi dergâhında dağıtılan aşı almak için kimseye dini, mezhebi, tarikâtı, milliyeti sorulmazdı.
     İnsan olan herkese yardım edilirdi.
     Hacı Bektaş Veli aynı anlayışı Anadolu’ya taşıdı. "İncinsen de kimseyi incitme!" sözü çok bilinen ve tekrarlanan bir sözdür.
     Yunus Emre bir Yesevi izbasarı ve Hikmet geleneğinin en önemli şairidir.
     Onun şiirlerinden seçtiklerimiz Yesevi yolunun ve izbasarlarının hoşgörü kültürünü en açık şekilde ortaya koyar:

     "Yetmiş iki millete kurban ol âşık isen...
     Tâ âşıklar safında imâm olasın sâdık...
     Yetmiş iki millete suçum budur hak dedim...
     Korku hıyanetedir ya ben niçün korkarım..."

     .......

     "Cümle yaratılmışa bir göz ile bakmayan...
     Halka müderris ise hakikat de âsidir...
     Yunus Emre der, hoca gerekse var bin hacca...
     Hepisinden iyice bir gönüle girmektir...
     Gönül çalabın tahtı çalap gönül’e baktı...
     İki cihan bedbahtı kim gönül yıkar ise...
     Gelin tanış olalım işi kolay kılalım...
     Sevelim sevilelim dünya kimseye kalmaz..."

     Yesevi yolu asırlar boyunca birbirini izleyen altın zincir halkaları gibi günümüze kadar sürüp gelmiştir.
     Kazakçanın en büyük şairi büyük aydınlatıcı Abay’ın bu konudaki şiiri ile konuşmamı bitiriyorum.

     "Sevgiyle yarattı Adem soyunu...
     Sen de sev Allah’ı canından çok...
     Adem soyunun hepsini sev kardeşimdir diyerek..."



Bu yazı 1,410 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 8 Şubat 2011 Mehmet Akif Arnavut mu?
    • 12 Ocak 2011 Nasıl Bir Türkiye?
    • 3 Ocak 2011 Kürt Sorunu mu? Kürtçe Meselesi mi?
    • 19 Aralık 2010 Yüce Kuran ve Çevirileri
    • 5 Aralık 2010 Kalkanın Ardındaki Planlar
    • 24 Kasım 2010 3997 Kitap Okuyan Adam
    • 19 Kasım 2010 Füze Kalkanı mı? Sakın ha!
    • 10 Kasım 2010 İranla Dost Olmayalım mı?
    • 31 Ekim 2010 TÜSİADın Adı Ne Olacak
    • 25 Ekim 2010 Düşünür ne düşünür yazar ne yazar
    • 19 Ekim 2010 Padişahlığı İsteyen Parti
    • 8 Ekim 2010 Maun Suresinin Anlamı
    • 17 Eylül 2010 Milli Birliğe açılalım
    • 30 Ağustos 2010 İslamda Tarikat
    • 25 Ağustos 2010 İslam Düşmanı,İslam Düşmanı değilmiş
    • 22 Ağustos 2010 Atatürk dindar bir insandı
    • 12 Ağustos 2010 Milli İrade ne ister?
    • 5 Ağustos 2010 Hangi Milliyetçilik?
    • 25 Temmuz 2010 Evet mi? Hayır mı?
    • 11 Haziran 2010 Cihat Kültürü ve İslamda Cihat

    Yazarlar

    En Çok Okunan Haberler

    Şirket Haberleri ŞİRKET HABERLERİ


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    7,631 µs