En Sıcak Konular

YENİ BİR ARAP BAHARI MI GELİYOR?

6 Mart 2019 23:22 tsi
YENİ BİR ARAP BAHARI MI GELİYOR? Kuzey Afrika’da ve Ortadoğu’da ayaklanma için koşullar hâlâ mevcut, fakat farklı bağlamlarda.

Yeni bir Arap Baharı mı geliyor?


Washington Post yazarı Ishaan Tharoor, Cezayir ve Sudan’da yaşanan son hükümet karşıtı protestoları değerlendiren “Yeni bir Arap Baharı mı Geliyor?” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Siz okuyucularımıza önemli bulduğumuz noktalarıyla Türkçe aktarıyoruz. (Kubilay Barış Çelik - medyascope.tv)

Kuzey Afrika’da ve Ortadoğu’da ayaklanma için koşullar hâlâ mevcut, fakat farklı bağlamlarda.

Son haftalarda, Akdeniz’in güneyinde uzun zamandır iktidarda olan iki otokrat lidere karşı devamlı protestolar düzenleniyor. Sudan’da üç aydır devam eden protestolar, Devlet Başkanı Ömer el Beşir’i bir yıllık sıkıyönetim ilan etmeye ve iktidarını güçlendirmek için ulusal ve yerel hükümetleri feshetmeye itti.


Fakat protestolar devam etti ve [el Beşir’in] konumu hâlâ zayıflıyor olabilir. Bazıları, onun 30 yıldır süren iktidarının son günlerini yaşadığını öne sürüyor. Meslektaşlarım Muhammed Osman ve Max Bearak, “Sudan’da sokağa çıkanların çoğu el Beşir’in geçen hafta aldığı kararı, son günlerini yaşayan umutsuz diktatörlerin tekrar tekrar yaptığı klasik bir hata olarak görüyor ve bu onların, el Beşir’in günlerinin sayılı olduğu konusunda umutlarını artırıyor” diye yazdılar.

“Mafyaların kuşattığı 82’lik diktatör”

Bu esnada Cezayir’de, Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika’nın nisan ayındaki seçimlerde beşinci defa aday olmasına karşı protestolar, son iki haftadır devam ediyor. 1999’dan beri devletin başında olan Buteflika, geçen hafta sonu 82. yaşını tamamladı. 2013’te geçirdiği felçten beri tekerlekli sandalye kullanan Buteflika, yedi yıldır kamuya açık tek bir konuşma bile yapmadı.


Buteflika’nın kötüye giden sağlık durumu Cezayir’de gerontokrasi (yaşlılar yönetimi) konusunda bir metafor olarak kullanılıyor. 1962’de kanlı bir şekilde Fransa’dan bağımsızlığını kazandığından beri, bir zamanların devrimci partisi FLN (Ulusal Kurtuluş Cephesi) hiçbir zaman iktidarı elinden bırakmadı. Şimdi de hasta Buteflika’yı muhalifleri, rütbeli askerler, muhaberat ve zengin bir klik tarafından yönetilen bayatlamış bir rejimin dümeni olarak görüyor.

Bloomberg’den Bobby Ghosh, 2011’de ayaklanmalar Arap dünyasını sarsarken, Mısır, Libya ve komşu ülke Tunus’ta diktatörler alaşağı edilirken Buteflika’nın ekonomik rahatsızlıkları azaltmak için cömert yardımlar dağıtarak ayakta kaldığını yazdı. Fakat petrol fiyatlarındaki düşüş, hükümeti sosyal harcamaları kısmaya zorladı. Ghosh şunu da ekledi: “Fakat anılar unutulup gider ve hükümet sadakaları zamanla anlamını yitirir. Arap Baharı’ndan sekiz yıl sonra bazı Cezayirliler bir başka devrim için belki de hazırdırlar.”

“Aceleci davranmamak lazım”

Analistler, Sudan ve Cezayir’deki huzursuzluğun oldukça farklı bağlamlarda gerçekleştiğini belirterek yeni bir Arap Baharı’nın gelişini ilan etmekte aceleci davranmamak gerektiğini söylüyor. Fakat Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da yeni ayaklanmalar için koşullar hâlâ mevcut, belki de daha da kötü koşullar.

Washington Post’tan Marc Lynch, “Neredeyse tüm Ortadoğu rejimlerinin karşı karşıya olduğu siyasi, ekonomik ve toplumsal sorunlar bugün 2011’dekinden daha büyük -ve ayaklanmaların yayılmasına sebep olabilecek yapısal koşullar hâlâ güçlü” dedi. Lynch’e göre Cezayir ve Sudan’daki olaylar, İran, Ürdün, Tunus ve Irak’taki yolsuzluk ve hükümet karşıtı protestoların da dahil olduğu “geçtiğimiz iki yıl boyunca bölgedeki ülkelerin üçte birinden fazlasını vuran daha geniş bir halk protesto hareketleri dizisinin” bir parçası.

Şimdiye dek Sudan’da yaklaşık 50 protestocu öldürüldü. Önemli muhalefet figürleri, doktorlar, avukatlar, gazeteciler ise tutuklu.

Cezayir’de FLN hükümeti ise on yıllardır kendisini radikal İslamcılığa karşı bir set olarak gösterdi. Verdiği “bölgesel istikrarın direği” imajı ve Avrupalı hükümetlerle terörle mücadeledeki ortaklığı, Cezayir yönetiminin günahlarının Batılılar tarafından görmezden gelinmesine yol açtı.

Bu rejimlerin ayaklanmaları bastırma kapasitesi ne olursa olsun, onların devamlılığı artık bir emrivaki olamaz. Lynch yazısında, “Ekonomik ve demografik sorunlar tırmanıp siyasi kurumlar meşruiyetini yitirdikçe zaten azami düzeyde baskı uygulayan rejimlerin elinde çok az seçenek kalıyor. Ayaklanmalar 2011’deki kadar hızlı yayılmasa da tetikleyici olabilecek olaylar her zaman gerçekleşiyor �" yaşlı bir liderin ölümü, tartışmalı anayasal değişiklikler, devlet yardımlarında kaçınılmaz kesintiler ve hatta iç savaşların sona ermesi.”

82 yaşındaki devlet başkanının görevden ayrılmasına zaten hazır olan Buteflika’nın müttefikleri, zamandan kazanmayı umuyor olabilir. Fakat onların meşruiyeti, Buteflika’nın hastalığının bilincinde olan kızgın, hayal kırıklığına uğramış gençler tarafından sorgulanıyor. Cezayirli avukat Mustafa Buşaşi, “Başkan hem devlet yönetimi hem de atamalar konusunda aciz. Bu adam okuyup yazamıyor bile. [Etrafındaki] mafyalar tarafından rehin alınmış” diyor.

Geçen pazar Cezayir’de protestocuların bir nevi bir zafer kazandıkları söylenebilir. Buteflika’nın seçim kampanyası sorumlusunun okuduğu mektupta Buteflika, -Cezayir’in demokratik denemeyecek siyasi sitemi nedeniyle muhtemelen kazanacağı- beşinci bir dönem için aday olduğunu tekrarladı. Fakat bu dönemi “ulusal diyalog” için kullanacağını söyleyerek bir yıl sonra tekrar düzenlenecek seçimlere katılmayacağını açıkladı.

Sudan’da uzmanlar, el Beşir’in iktidarı geçici olarak orduya devretme kararının felakete yol açacağını düşünebileceği uyarısında bulunuyor. Washington Post’a konuşan Sudanlı siyasi yorumcu Magdi el Gizuli, “Şimdi iktidarın emanet edildiği subaylar, darbe yapabileceğinden endişe edeceğiniz subaylar” diyor.

Aksi takdirde protestocular tekrar sokaklara çıkacaklarını söylüyor. Protestoları yürüten ana örgütün sözcüsü Salah Şuayb, “El Beşir’in son hareketi, işlediği suçların cezasından kaçmak için iktidarda kalma girişimlerinden biri. Rejimden kurtulmak ve ülkeyi yeni demokratik kurumlarla tekrardan inşa etmek için mücadeleye devam edeceğiz” diye konuşuyor. 

 

Kaynak: https://medyascope.tv/2019/03/05/yeni-bir-arap-bahari-mi-geliyor/



Bu haber 632 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.




    Yazarlar

    En Çok Okunan Haberler

    Şirket Haberleri ŞİRKET HABERLERİ

    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    5,243 µs