AKP ANAYASA İÇİN MUHALEFETE MUHTAÇ OLDU

14 Haziran 2011 21:41 tsi
İktidar partisi, 341 milletvekiliyle girdiği seçimden 15 kayıp verip 326 vekille çıktı. 330’un altında kalması AKP’yi muhalefete muhtaç etti.

AKP, muhalefete bağımlı hale geldi

İktidar partisi, 341 milletvekiliyle girdiği  seçimden 15 kayıp verip 326 vekille çıktı. 330’un altında kalması AKP’yi muhalefete muhtaç etti.
AKP kendisiyle sınavda
Anayasayı değiştirmek isteyen iktidar, amacına ulaşmak için BDP’nin bölücü taleplerine boyun eğmekle karşı karşıya.
AKP, 12 Haziran’a iktidar olmanın yanı sıra anayasayı da tek başına değiştirmek için gerekli olan 367 milletvekiline ulaşma amacıyla hazırlandı. Önceki gün yapılan seçimlerde yüzde 49.9 ile oy patlaması yapan iktidar partisi, 367’ye ulaşamadığı gibi, 2007 seçimlerinde 46.7 oy oranıyla kazandığı 341 sayısının da gerisinde kaldı. Değişik nedenlerle verdiği firelerin ardından seçime 331 milletvekiliyle giren AKP şimdi 326 sandalyeye sahip. Bir önceki seçimde  sadece Tunceli’den vekil çıkaramayan AKP bu seçimde 3 ilde vekilsiz kaldı. Kesinleşmeyen sonuçlara göre AKP geçen seçimde de vekil çıkaramadığı Tunceli’den bu seçimde de milletvekili çıkaramadı. Tunceli’nin ardından Hakkari ve Iğdır da AKP’nin milletvekili çıkaramadığı iller oldu.

İl kontenjanları etkiledi
AKP’nin daha fazla oy alıp daha az vekil kazanmasının ilk sebebinin milletvekili sayısı düşen iller olduğu belirtiliyor. AKP çok oy aldığı illerden bu nedenle az milletvekili çıkardı. Bunun ikinci bir sebebinin olduğu da bildiriliyor. O da CHP’nin ve BDP destekli bağımsız adayların oy oranını büyük oranda ileri taşımış olması. Bu durum özellikle CHP için geçerli. CHP’nin 2007’deki oy oranı yüzde 20.9’du.

CHP engelledi
Bu sefer ise CHP yüzde 26 oranında oy aldı. CHP oylarındaki artış, AKP oylarındaki artışa göre oransal olarak zaten daha fazla olduğu gibi (yüzde 25 civarındaki CHP artışına karşı yüzde 4 dolayında AKP artışı), nominal olarak da daha fazla. Bu durum, özellikle de milletvekili sayısı 6-7’den fazla olan ve CHP’nin kayda değer bir oy aldığı illerde CHP’nin 2007’ye göre daha fazla milletvekili çıkarmasını sağladı.

Sistemin azizliği
Türkiye’de uygulanan ve oy sayısını meclisteki sandalye sayısına tercüme eden d’Hondt sistemi bir seçim çevresinde en fazla oyu alan partiyi bir miktar kayırıyor, ancak ikinci sıradaki parti de epeyce oy aldıysa vekillik ya da vekillikler kazanmayı başarıyor. Yani AKP her ne kadar Türkiye tarihine geçen bir zafer kazansa da, CHP ile arasındaki makas görece kapandığı için (2007’de CHP’ninkinin iki katından fazla oy almıştı, şimdiyse o kadar fark atamadı) meclisteki temsilci sayısı azaldı. Bu arada, Doğu illerindeki BDP’nin desteklediği bağımsız milletvekili adaylarının oyların büyük bölümünü alması da, AKP’nin az milletvekili çıkarmasında etken oldu.
Bakan adaylar oyları artırdı
AKP, 12 Haziran seçimlerinde bakanları memleketlerinin dışında aday gösterdi. Bakanlar aday oldukları illerde Mehmet Şimşek hariç oyları arttırdı, AKP, Hopa’daki olaylara rağmen Artvin’deki oylarını artırdı. AKP Artvin’deki oylarını 5 yıl önceye göre yüzde 37.78’den 46.49’a çıkardı. Fenerbahçe’nin şampiyonluğunun protesto edildiği Trabzon’da da AKP’nin yüzü güldü. 2007’de yüzde 57.17 oy alan iktidar partisi oy oranı yüzde 59.17’ye yükseltti. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’ün aday olduğu Antalya’da AKP yüzde 33.99 oy almıştı. Oy oranı yüzde 39.53’e çıktı. Şanlıurfa’da Hüseyin Çelik’in Van’a kaydırılması Faruk Çelik’in buradan aday gösterilmesi merakla bekleniyordu. Geçen seçimlerde yüzde 60.12 oy alan AKP, oy oranını yüzde 64.6’ya çıkardı. 9 milletvekili olan Urfa’da milletvekili sayısı 10’a yükseldi. Bülent Arınç da Bursa’da oyları 3 puan artırarak yüzde 53’e çıkardı.
İzmir’deki artış yetmedi
AKP, 1. bölgede Binali Yıldırım ve 2. bölgede Ertuğrul Günay’ı liste başı aday gösterdiği İzmir’de oylarını artırdı ancak birinciliği CHP’den yine alamadı. AKP 1. bölgede daha önceki seçimlerde yüzde 31.60 oranında oy almıştı. Bu seçimlerde yüzde 37.33’e çıkardı. İkinci bölgede ise yüzde 29.37 olan oy oranı yüzde 36.6’ya çıktı. AKP, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in aday olduğu Batman’da oy kaybına uğradı. 2007 seçimlerinde yüzde 46.62 oy alan AKP, bu seçimlerde yüzde 37.61 oranında oy aldı. (Haber :  Halime Öztürk - Yeniçağ)

Kaynak:

 

Bu haber 904 defa okundu.