VATİKAN'IN İLKLERİ

Vatikan ilk turda olmasa bile müteakip turlarda kararlı bir biçimde yeni Papa seçimini kotardı. Sistine Şapeli'nde yapılan Conclave toplantısında kardinaller fazla uzatmadan ve yaymadan, uzlaşarak yeni papayı seçtiler. Yeni Papa'nın seçiminin akabinde Vatikan'ın bacasından beyaz dumanlar yükselirken medyanın ve Katolik kitlelerin karşısına geçen Kardinal Jean Louis Tauran vardıkları sonucu ve aldıkları kararı dünyaya duyurdu. Vatikan bu seçimle birlikte buhranlı günlerini biraz da olsa geride bırakmış oldu. Arjantin'in başkenti Buenos Aires'ten gelen Jorge Mario Bergoglio, İkinci Francis ismini alarak görevine başladı. Bu yeni seçimle birlikte bazı tabular temelden yıkılmış oldu. Bu tabulara değinmeden önce, Emir Said ismindeki yazarın sabık Papa ile ilgili bir değerlendirmesini nazara vermek istiyorum. 'Mübarek/kutsanmış' anlamına gelen 16'ıncı Benediktus (Ratzinger) hakkında Hazreti Peygamberle alâkalı yakışıksız ifadeler kullandığından dolayı 'ebter' nitelendirmesinde bulunmaktadır. Zemahşeri gibi müfessirlere göre 'ebter', Hazreti Peygamberin düşmanlarına verilen bir sıfattır ve soysuz veya soyu kesik anlamındadır. Hasımları bu ifadeyi Hazreti Peygamber için kullanmışlarsa da Allah bu ifadeyi makûs surette onlar hakkında kullanmıştır. Zikri ve yâdı unutulan demektir. Bu anlamda Emir Said adlı yazar, Papa 16'ıncı Benediktus'un tahtını ve tacını kaybettiğini ve yâd ve zikrinin de zamanla yok olacağını ifade etmektedir. Hazreti Peygambere soysuzluk isnat edenlerin kendileri okkanın altına düşmektedir. 16'ıncı Benediktus'un istifası Kilise tarihinde az görülen bir vakadır ve 600 yıl aradan sonra ikinci kez vuku bulmuştur.

*

Buna mukabil, halefi olan Arjantinli Papa İkinci Francis ise İkinci Jean Paul stilindedir. Arjantinli Papa İkinci Francis ile birlikte Vatikan yeniden İkinci Jean Paul'un tarzına geri dönmüştür. Bu tarz doktriner olmaktan ziyade halka açık ve mistik yönü ağır basan bir anlayıştır. Teolojik veya doktriner çizgi halk ile buluşmayı engelliyor. Halk tarafından da tutulmuyor. Zaten İsevilik bir doktrin dini olmaktan öte mistik yönü ağır basan bir dini geleneği temsil ediyor. Budizm gibi. Onu Yahudilikten ve İslam'dan ayıran temel özelliği budur. Belki bu tarzla birlikte Kilise, etrafındaki kan kaybını bir nebze olsun dindirebilir. Bu, sadece bir faraziye ve ihtimaldir. Kimileri hüsnü kuruntu da diyebilir. İkinci Jean Paul'u, Demir Perde sınırları içindeki Polonya gibi bir ülkeden seçmeleri bir yenilikti.

Bu SSCB'nin çöküşünde kilometre taşı olmuştur. İkinci Jean Paul'un bu makama getirilmesinde CIA'nin etkisi varsa, yerindedir. Elbette karar vericiler açısından. Berzezinski de Afganistan üzerinden Mücahitlere destek vererek Rusları sıkıştırmış ve iki inanç ekseni ve sarkacı arasında kalan SSCB darmadağın olmuştur. Stalin İkinci Dünya Savaşı şartlarında Kilise'nin kaç tümeni olduğunu sormuştur. Merakı pahalıya patlamıştır. Fatih Güllapoğlu'nun Tanksız Topsuz Harekât kitabının çağrıştırdığı gibi, SSCB Afganistan cephesinde tanklı ve toplu savaşla yıkılırken Polonya cephesinde ise tanksız ve topsuz savaşla tuşa getirilmiştir. Ahmak Stalin savaşın sadece tankla topla yürütüleceğini sanmıştır. Marksist aklı gözüne inmişti. Savaş sadece fizikle değil kimya ile de kazanılır. Bu irade gücüdür. İrade de gücünü imandan alır. Kılıç kesmez bilek keser. Kılıç araçtır. Kazan olmasa kepçenin kıymeti nedir?

*

İkinci Francis ile birlikte Kilise, bazı ilklerle tanışmıştır. Bunlardan birisi yeni Papa'nın Arjantinli yani Latin Amerika kökenli olmasıdır. İkincisi de yine tarihte ilk kez bir Cizvit kökenli papa olmasıdır. Bu durum Kilise'nin artık Avrupa merkezli olmaktan çıktığını göstermektedir. Seçicilerin ağırlığı nedeniyle şimdilik Papalık makamı Latin Amerika'nın payına düşmüşse de bir sonrakinde yeni durağı Afrika olabilir. Çoktandır Kilise Avrupa merkezli olmaktan çıkmıştı. Avrupa, Post Hıristiyanlık aşamasını yaşıyor. 16'ıncı Benediktus'u deli eden de buydu. Katolik Kilisesi'nin yeni merkezi Latin Amerika'dır. Yeni Papa'nın Arjantin kökenli olması bunun resmen de tescili anlamına geldi. Hıristiyan Avrupa'da bin yıllık hatta iki bin yıllık tabular ve gelenekler yıkılıyor. Vatikan bu seçimle birlikte yeniden İkinci Vatikan Konsili çizgisine dönüyor. Bugün bu çizgiyi 16'ıncı Benediktus'un arkadaşı ve aynı zamanda hasmı olan Alman teolog Hans Küng temsil ediyor. Dini çoğulculuğa ve Kilise'nin dışında kurtuluşa inanıyor. İslam dünyası da Regensburg konuşmasından sonra Papa 16'ıncı Benediktus'u boykot etmişti. Ezher ve Karadavi'nin başında bulunduğu Müslüman Âlimler Birliği yeni papa seçimiyle birlikte diyalog zeminine geri dönüleceğini beyan etmişlerdir. Papa İkinci Francis selefi Birinci Francis gibi diyaloga inanıyor. Birinci Francis de Eyyübi Hanedanlığı döneminde Mısır'ı ziyaret etmiş ve Eyyübileri Hıristiyanlığa davet etmişti. Tabii ki elleri boş döndü. Kilise yeni Papa ile birlikte tabularını kırarken yeni bir mecranın içine girmiştir. Eskisi gibi kalamaz. İzleyelim, görelim.

Mustafa Özcan - Milli Gazete

Kaynak: MİLLİ GAZETE http://www.milligazete.com.tr/koseyazisi/Vatikanin_ilkleri/14129#.UUYIUhfxqCk